Lợi nhuận ngân hàng đến giai đoạn bắt nhịp lực đẩy

Thời điểm này, nhiều ngân hàng thương mại tiếp tục báo lãi tăng trưởng đột biến so có cùng kỳ 2017, dù năm qua đã tạo kết quả khởi sắc. Những so sánh căn bản cho thấy sự bắt nhịp từ các lực đẩy đang được rút ngắn.

Trước GĐ này, 2011 là năm đánh dấu cao điểm lợi nhuận các ngân hàng Việt Nam. Sau đây là sự thoái trào, nợ xấu nổi lên và trở thành gánh nặng lớn níu kéo lợi nhuận, thậm chí đè bẹp nhiều thành viên.

Nay, xem xét số liệu thống kê trên Cổng tài liệu Ngân hàng Nhà nước, có thể “giật mình” có mật độ nợ xấu cập nhật gần nhất đến cuối quý 4/2017 chỉ ở mức 1,99%.

Tỷ lệ này được ngầm hiểu tổng hợp từ báo cáo của các tổ chức tín dụng, chưa bao gồm nợ xấu đã bán sang Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) và nợ tiềm ẩn thành nợ xấu.

Dù vậy, mật độ rất thấp trong hàng chục năm qua đây cũng phản ánh 1 thực ở nợ xấu của hệ thống đã có kết quả xử lý, đã cắt giảm gánh nặng lên các thành viên nhìn chung. Và theo đây, lợi nhuận của họ đi lên nhẹ nhàng hơn.

Đúng hơn, tốc độ tăng lãi của các nhà băng từ 2017 và nửa đầu 2018 biểu hiện hướng bắt nhịp trong các so sánh thúc đẩy, sau các năm chùng xuống tái cơ cấu và nặng gánh nợ xấu.

Trước hết, tăng trưởng kinh tế có tốc độ cao đã trở lại. Điều này không vĩ mô có các ngân hàng thương mại, mà tạo động lực rất cụ thể vào lợi nhuận của họ.

Ví như, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu sau ấn tượng vượt các mốc 200 tỷ USD, 300 tỷ USD đến 2017 đã vượt 400 tỷ USD…, doanh số dịch vụ chi trả quốc tế, bảo lãnh, quản lý dòng tiền, thu xếp ngoại tệ… của các nhà băng dĩ nhiên mở rộng tương ứng.

Gắn trực tiếp hơn cả, nền kinh tế đây có truyền thống sử dụng đòn bẩy tín dụng cao. Nếu lấy năm 2011 (năm các ngân hàng có lợi nhuận cao nhất trước khi suy giảm kéo dài sau đây), diện tích tổng dư nợ toàn hệ thống mới chỉ 2,83 triệu tỷ đồng, thì đến nay đã vào dao động 6,7 triệu tỷ đồng.

Chỉ riêng diện tích tín dụng đã tăng hơn gấp đôi trong so sánh trên cũng đủ thấy lực đẩy đối có lợi nhuận các ngân hàng thương mại lớn như thế nào, dù hiệu quả được phân tích ở các chỉ số khác.

Song song, vận hành dịch vụ cũng tạo lực đẩy rất lớn cho lợi nhuận ngân hàng, trong 1 nền kinh tế ngày 1 tiên tiến hơn, 1 phân khúc càng ngày càng mở rộng hơn.

Thử lấy 1 ví dụ. Năm 2005, trước thềm đoạn hoàng kim 2006 – 2007, doanh số sử dụng thẻ các loại toàn phân khúc Việt Nam chỉ dao động 5.000 tỷ đồng. Đến nay, diện tích này đã phải dùng đến đơn vị hàng triệu tỷ đồng để đo lường (điều này cũng lý giải ở sao 1 số ngân hàng chiếm thị đa số “nhăm nhe” tăng phí thời gian qua).

Hay ở ngạch thu dịch vụ bảo hiểm. Tốc độ tăng trưởng luôn duy trì mức hai con số của doanh số bảo hiểm nhân thọ ở phân khúc Việt Nam các năm qua tạo lực cùng sinh lớn cho nhiều ngân hàng thương mại. Những khoản hợp đồng hàng nghìn tỷ mỗi năm đã xuất hiện nhiều hơn từ 2017.

Trong diện tích bội lên từ nền kinh tế bởi thế, vận hành ngân hàng cũng đã linh hoạt hơn, tạo các dịch chuyển để khai thác tốt hơn các lực đẩy.

Ngân hàng bán lẻ đã bùng nổ. Thay vì các lễ ký kết đình đám cấp vốn hàng nghìn tỷ cho các “ông lớn” nào đây như trước đây, báo cáo nhiều thành viên đã chú trọng so sánh mức độ sử dụng dịch vụ của mỗi bạn, thị phần bán lẻ đứng ở đâu, và tỷ trọng thu dịch vụ tăng lên được bao nhiêu.

Năm 2017 và nửa đầu 2018 cho thấy, các ngân hàng báo lãi ấn tượng nhất cũng chính các thành viên bán lẻ mạnh nhất, hoặc đang tạo dịch chuyển cơ cấu lợi nhuận sang bán lẻ mạnh nhất.

Bắt nhịp các lực đẩy từ diện tích nền kinh tế, diện tích mở rộng phân khúc, dịch chuyển và mở rộng nhanh dịch vụ, lợi nhuận các ngân hàng nhìn chung tăng trưởng mạnh hơn, và quan trọng hơn là tăng tính bền vững thay vì chủ yếu dựa vào tín dụng mà tiềm ẩn rủi ro nợ xấu như trước đây.

Nhưng, trong sự bắt nhịp này, yếu điểm đang càng ngày càng bộc lộ: diện tích vốn của hệ thống, đặc trưng ở các ngân hàng thương mại có mật độ có Nhà nước chi phối, đang dần hụt hơi.

Số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, trong khi tốc độ tăng tổng tài sản toàn hệ thống liên tục giữ nhịp mức độ hai con số các năm gần đây, thì tốc độ tăng vốn điều lệ tương ứng chỉ bằng dao động 1 phần ba mà thôi.

Bài viết liên quan