Tính đến năm 2017, tổng dư nợ tín dụng đối có vận hành đầu tư, kinh doanh BĐS đạt 471.022 tỷ đồng (hơn 21 tỷ USD). Mức dư nợ cho vay BĐS cao khiến nhiều người lo ngại phân khúc sẽ xảy ra bong bóng và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Tín dụng BĐS tăng nóng
Theo báo cáo, của Ngân hàng Nhà nước, trong tổng dư nợ tín dụng 471.022 tỷ đồng, 3 lĩnh vực có dư nợ tín dụng lớn nhất, đạt trên 100.000 tỷ đồng. Trong đây, cho vay đầu tư, kinh doanh các dự án thi công khu thành phố, phát triển nhà ở đạt 102.413 tỷ đồng. Cho vay thi công, sửa chữa và mua nhà để ở, nhà để ở kết hợp có cho thuê được bạn trả nợ bằng các nguồn thu nhập không phải là tiền thu nhập, tiền công đạt 100.083 tỷ đồng. Cho vay kinh doanh khác đạt 112.561 tỷ đồng.
Báo cáo tổng quan phân khúc tài chính của Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cũng cho thấy, năm 2017, tín dụng tiêu dùng tăng cao khi chiếm dao động 65% (năm 2016 tăng 50,2%), chiếm 18% trong tổng tín dụng (năm 2016 là 12,3%).
Trong đây, chủ yếu là cho vay có mục đích mua, sửa chữa nhà ở, chiếm 52,9% (năm 2016 là 49,5%). Tín dụng vào vận hành kinh doanh BĐS và thi công cũng tăng 12,2% so có năm 2016, chiếm 15,8% trong tổng tín dụng (năm 2016 là 17,1%).
 |
| Tín dụng đổ vào BĐS đang bị hạn chế |
Với số liệu này, Ban Kinh tế Trung ương cảnh báo mức tăng trưởng dư nợ cho vay mua nhà quá cao sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thị trường căn hộ cao tầng ở Hà Nội và TP.HCM có diện tích tiêu thụ dao động 60 – 70 nghìn căn hộ cao tầng/năm, tương ứng dao động 8 – 9 tỷ USD. Trong khi đây, mật độ vay vốn ngân hàng thường phổ biến ở mức 50 – 70% tổng giá trị căn hộ cao tầng. Như vậy, có thể thấy phần đáng kể trong các khoản vay mua nhà được chảy vào phân khúc BĐS, nơi luôn tiềm ẩn nhân tố đầu cơ ở mức cao.
Để hạn chế dư nợ tín dụng trong lĩnh vực BĐS, mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã trực tiếp chỉ đạo các tổ chức tín dụng là khi vay tín dụng BĐS phải kiểm soát nghiêm ngặt và tập trung vào các phân khúc như nhà ở xã hội, nhà ở cho các người có thu nhập trung bình và thu nhập thấp.
Bên cạnh đây, cơ quan này sẽ thực hiện kiểm soát có lựa chọn, chọn lọc cho vay trên qui định chắc chắn an toàn vốn vay, hiệu quả kinh tế và theo đúng quy định của pháp luật, tránh dồn tín dụng và kiểm soát tín dụng vào các lĩnh vực tăng trưởng nóng.
Dự án tốt mới tiếp cận được vốn vay
Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, giai đoạn này, dư nợ tín dụng BĐS chiếm từ 10 – 12% tổng dư nợ. Ông Minh cho rằng mật độ này là thích hợp.
“Về quản lý cho vay BĐS, thứ nhất, Ngân hàng Nhà nước trong tháng 1/2018 đã có chỉ thị 01 của Thống đốc quy định tăng trưởng tín dụng phải đi cùng có an toàn cũng như chắc chắn chất lượng tín dụng, trong đây có cho vay BĐS.
Thứ hai là Thông tư 36 về giới hạn tín dụng cũng đề nghị từ năm 2018, ngân hàng chỉ dùng 45% vốn ngắn hạn để cho vay dài hạn, trong khi năm 2017 là 50%, năm 2016 là 60%.
Thứ ba là hệ số rủi ro trong vận hành cấp tín dụng BĐS năm nay đã tăng lên 250%, từ đây tạo điều kiện cho các ngân hàng cho vay BĐS nghiêm ngặt và chắc chắn, hiệu quả tốt. Các chủ đầu tư có năng lực triển khai dự án, đảo bảo đúng quy định về tín dụng BĐS vẫn nhận được sự bảo lãnh từ ngân hàng. Do đây, phân khúc BĐS sẽ không xảy ra bong bóng trong ngắn hạn.
Trong năm 2007 – 2008, tín dụng BĐS chiếm đến 31 – 32% trong tổng dư nợ, tức là tăng trưởng rất nóng. Những năm này, ngân hàng đã phải trả giá rất nhiều khi xử lý nợ xấu. Vì vậy, giai đoạn này, các ngân hàng cho vay BĐS rất nghiêm ngặt”, ông Minh tài liệu.
Trong khi đây, ông Trần Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty Việt An Hòa phân tích, mặc dù số dư nợ tín dụng vào BĐS lớn nhưng thực ra phân khúc đã được các ngân hàng thắt chặt từ năm 2017. Những con số này là hệ quả của việc cho vay trước, giờ các ngân hàng đang xử lý. Trong năm 2018, ngân hàng sẽ còn thắt chặt Bên cạnh đây việc cho vay vào BĐS nên không ảnh hưởng đến phân khúc.
“Năm nay, các ngân hàng thương mại cổ phần đều hạn chế cho vay BĐS. Những con số này chẳng thể nói lớn hay nhỏ mà còn tùy thuộc vào phân khúc. Hiện nay, các chủ đầu tư vay tín dụng làm dự án rất khó. Còn người dân vay mua nhà cũng bị hạn chế, do các ngân hàng có 1 số quy định riêng có nhau là hạn chế về giá trị cho vay.
Nếu hồi trước, ngân hàng có thể cho cá nhân vay 12 – 15 tỉ để mua nhà nhưng bây giờ chỉ cho vay tối đa dao động 5 – 7 tỉ mà thôi. Hiện ở, tín dụng đổ vào BĐS đang an toàn và phân khúc đang phát triển tốt”, ông Quang nói.
Chuyên gia BĐS cá nhân Phan Công Chánh cũng nói rằng, giai đoạn này phân khúc chỉ sắp kết thúc quý 1/2018 nên chưa thể nhận định đúng về phân khúc, mà cần phải đợi đến các quý sau mới biết được tình hình như thế nào.
“Mặc dù ngân hàng đang siết chặt về hồ sơ, thủ tục khi cho vay BĐS nhưng họ vẫn có sức ép tìm dự án tốt để cho vay. Khi Ngân hàng Nhà nước đưa ra quy định siết chặt việc cho vay BĐS thì ép buộc các thủ tục cho vay từ phía ngân hàng có thể khắt khe hơn.
Đây là tín hiệu tốt và là động thái cần thiết để phân khúc phát triển lành mạnh, không để phân khúc tăng trưởng quá nóng. Những năm gần đây, Nhà nước và Chính phủ đang vất vả để xử lý nợ xấu do ngân hàng cho vay BĐS dưới chuẩn. Đó là bài học lớn cho các ngân hàng khi cho vay mua nhà, BĐS giai đoạn này”, ông Chánh nhận định.
Diệu Thủy – Quốc Tuấn
Bạn đang xem chuyên mục Blog Qov.vn ở QOV.VN
Bài viết liên quan
