Thanh khoản ngân hàng tiếp tục “Tái ông thất mã”

Thời gian gần đấy, trên biểu niêm yết 1 số ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân xuất hiện mức lãi suất huy động lên tới gần 9%/năm, thay cho mức cao nhất năm ngoái chỉ dao động 7,2-8%/năm.

Lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp, huy động vốn toàn hệ thống nói chung tích cực những tháng đầu năm, vậy ở sao lại có hiện tượng lãi suất huy động VND tăng lên cao bởi thế?

Trước hết, đấy là những điểm cao cục bộ, gắn có nhu cầu và cân đối riêng lẻ của những nhà băng đấy, mà không phải mẫu số chung phản ánh mặt bằng lãi suất hệ thống.

Hỏi thêm lãnh đạo ngân hàng có mức lãi suất trên, câu trả lời: mức gần 9%/năm đấy chỉ ứng dụng cho kỳ hạn trên 5 năm, những ai thực sự có nhu cầu mới gửi kỳ hạn rất dài đấy; còn ngân hàng có mục đích huy động vốn kỳ hạn dài để cân đối vốn cấp 2 (1 trong những tham số để cân đối hệ số an toàn vốn).

“Mức lãi suất đấy chỉ có tính thời điểm. Sau khi huy động được lượng vốn cần cho cân đối trên, chúng tôi sẽ rút xuống”, lãnh đạo 1 ngân hàng cho biết.

Ngược lại, ở cấu phần tiền gửi ngắn hạn hơn, cả ở tiền gửi không kỳ hạn, vị lãnh đạo trên tự tin có tốc độ tăng lên ngay từ đầu năm nay. Ông cũng cho biết, giai đoạn này cơ cấu ngân hàng mình đã có thêm phần tiền gửi của ngân sách Nhà nước.

Như VnEconomy đề cập ở bài viết trước đấy, “tiền rồng đến gửi nhà tôm”, sau hàng chục năm, từ 2017 cho đến nay làm việc ngân hàng mới bắt đầu ghi nhận tiền gửi của ngân sách Nhà nước (chủ yếu từ Kho bạc Nhà nước) rót vào 1 số ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân, mà trước đấy như chỉ chỉ dành cho nhóm ngân hàng thương mại nhà nước.

Thống kê sơ bộ, qua báo cáo tài chính cập nhật những quý gần đấy, có 1 số ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đã được đấyn “tiền rồng” này như Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB), Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank), Ngân hàng Quân đội (MB) và Ngân hàng Kỹ thương (Techcombank).

Nhìn chung, nguồn tiền gửi từ ngân sách Nhà nước ở hệ thống những tổ chức tín dụng là 1 cấu đa số, và vượt trội hơn từ năm 2017 và nối tiếp sang quý 1/2018.

Nó có hai mặt như câu chuyện “Tái ông thất mã”: mặt thì hạn chế, nhưng có mặt lại “may mà”. Chỉ khác về những chủ thể trong điểm đến của những dòng chảy vĩ mô này.

Suốt năm 2017, Chính phủ gần như họp và thúc đẩy hàng tháng về vấn đề chậm giải ngân vốn đầu tư công. Dòng vốn ở đấy vì chậm mà hạn chế giá trị lan tỏa trong nền kinh tế, đến những điểm trũng đang cần vốn để kích thích tăng trưởng.

Ngược lại, cũng chính vì chậm giải ngân đầu tư công, nguồn vốn ứ đọng trong hệ thống ngân hàng thương mại dưới dạng tiền gửi trở thành 1 đòn kê cho thanh khoản hệ thống, góp phần bình ổn lãi suất, chỉ có điều là nó không lan tỏa giá trị giá thành vốn cho nhiều thành viên trong hệ thống.

Trong năm 2017, 1 số thời điểm Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cập nhật diện tích tiền gửi ngân sách Nhà nước lên tới quanh 160.000 tỷ đồng. Phần lớn nó không kỳ hạn, lãi suất thấp nhất trên biểu niêm yết, tạo nguồn lợi hậu thuẫn cho những tổ chức tín dụng.

Thực tế đấy đang tiếp tục biểu hiện những tháng đầu năm 2018.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, quý 1/2018, vốn từ ngân sách Nhà nước thực hiện tăng khá, ước tính đạt 48,7 nghìn tỷ đồng, tăng 9,2% so có quý 1/2017. Thực hiện khá và tăng, nhưng do so sánh trên 1 cơ sở rất thấp của quý 1/2017. Còn thực ở, diện tích và tốc độ trên mới chỉ thực hiện được 14,4% kế hoạch năm mà thôi.

Báo cáo về tình hình kinh tế – tài chính Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia vừa mở bán cũng nhấn mạnh: “Cần lưu ý tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản (quý 1/2018 mới đạt 9% dự toán, cùng kỳ năm 2017 đạt 12,4% dự toán)”.

Cơ quan giám sát này cũng nêu nguyên do, thanh khoản của hệ thống ngân hàng ổn định trong quý 1 năm nay một phần do Ngân hàng Nhà nước tăng mua ngoại tệ và giải ngân vốn trái phiếu Chính phủ chậm.

Như trên, chuyện “Tái ông thất mã”, 1 mặt nguồn giải ngân đầu tư công vẫn chậm và hạn chế, nhưng mặt khác lại tạo điều kiện góp phần cân đối thanh khoản và lãi suất hệ thống ngân hàng.

Nhưng đấy là mối quan hệ chẳng đừng. Nguồn vốn đầu tư phát triển khơi thông, chảy hợp lý hơn sẽ tạo sức lan tỏa trực tiếp hơn tới những điểm trũng cần vốn, lan tỏa nguồn lực ra nền kinh tế để kích thích tăng trưởng, thay vì ứ đọng gửi ở ngân hàng.

Mà có 1 thực ở liên quan, để hạn chế hiện trạng ứ đọng vốn và gây sức ép tới lạm phát, tỷ giá…, suốt từ đầu năm đên nay Ngân hàng Nhà nước vẫn phải ráo riết liên tục hút bớt tiền về để trung hòa những tác động. Việc hút về tất nhiên phải mất giá thành, mà giá thành ở đấy cũng là tiền ngân sách.

Bài viết liên quan