[Quy tắc đầu tư vàng] William Delbert Gann: Từ đứa trẻ trồng bông nghèo khổ đến huyền thoại đầu tư

Tháng 3/2017, Investopedia đã thực hiện một bài viết về chân dung của William Delbert Gann – ông được mệnh danh là nhà đầu tư thành công và “vô cùng bí ẩn” trong những thập niên trước khi sử dụng các công cụ hình học, chiêm tinh học và toán học cổ đại để tiên đoán các sự kiện diễn ra trên thị trường tài chính, chứng khoán. Câu chuyện này được đặt tựa đề là “Chân dung một nhà đầu tư thành công đi lên từ cậu bé trồng bông”.

William Delbert Gann sinh ra vào năm 1878 tại Lufkin, Texas. Ông xuất thân trong một gia đình trồng bông thuần nông tại ven ngoại ô nước Mĩ. Những năm tháng tuổi thơ nghèo khó, Gann chỉ đi học tới hết tốt nghiệp trung học sau đó ở nhà nối nghiệp cha ông đi trồng bông và thu hoạch trên cánh đồng của gia đình.

Tuy vậy, ước mơ ấp ủ được đi học tiếp nhưng vẫn luôn hiện lên rõ nét đau đáu trong ông. Chính vì lẽ đó, Gann luôn mượn những cuốn sách tại thư viện trong một tu viện trong làng và học say sưa mỗi khi nhàn hạ trong các kho chứa bông. Con đường tự học của Gann bắt đầu bởi thế cho tới khi ông chọn lọc rời nghề trồng bông của gia đình để lên đường tới Texarkana và bắt đầu sự nghiệp chân phụ việc của mình trong một công ty môi giới.

Không chỉ đi làm ban ngày, mỗi buổi tối đều đặn hàng tuần ông đều đăng kí theo học lớp bổ túc tại trường kinh doanh Texar và không ngừng nghỉ học hỏi trau dồi kiến thức đầu tư căn bản nhất tại nơi đây.

Năm 1903, một năm sau khi Gann bắt đầu vững vàng hơn với kiến thức được học, ông bắt đầu chuyển tới một công ty chứng khoán và hàng hóa tại phố Wall. Tại đây, ông mau chóng thành công và sau đó đã mở được công ty môi giới riêng của mình với tên gọi WD Gann & Company. Những năm tháng trong mai sau, Gann tiếp tục cách tân và phát triển chiến lược đầu tư của mình khi ông quan sát những sai lầm của quý khách của mình và học được nhiều bài học đầu tư từ họ.

Dù vậy, trái với tính cách của một con người thích thử thách, ham mê tìm tòi những biện pháp mới lạ, Gann đã tìm hiểu và sau đó cách tân và phát triển những công cụ phân tích kỹ thuật chuyên biệt như: Gann Grid, Square of 9, Hexagon, Circle of 360, Gann angles, … mà tính ứng dụng của chúng nhưng vẫn được sử dụng tới tận ngày hôm nay.

Bên cạnh việc cách tân và phát triển những công cụ phân tích kĩ thuật, ông còn thành công nhờ việc chăm chỉ tìm hiểu những dữ liệu quá khứ mang tính lịch sử từ thị trường tài chính, toán học và vật lí cổ đại, tiến hành thêm từ tìm hiểu tâm lý học, chiêm tinh và thiên văn học, ông đã bước đầu đạt được những thành tựu hoàn hảo trong lĩnh vực tiên đoán trên thị trường đầu tư tài chính và chứng khoán địa cầu.

Một trong những tiên đoán nổi tiếng nhất khi nhắc đến Gann phải kể tới tiên đoán về đáy cổ phiếu những năm 1932, xu hướng giá bông nguyên liệu trên thị trường Mĩ những năm 1923-1925, xu hướng giá dầu tại đây vào những năm 1940…

WD Gann & Company do ông sáng lập và đứng đầu, nhờ biện pháp tìm hiểu cẩn trọng trong đầu tư này mà các quý khách chịu khó nghe những lời giải đáp từ Gann đã từng đạt mật độ sinh lới gấp ba lần chỉ số S&P 500, bất chấp cả những GĐ của gặp khó nhất của thị trường chứng khoán Mỹ. Và dĩ nhiên, không cần một bảng chuẩn mực dài hàng trang giấy, nguyên tắc đầu tư của Gann chỉ gói gọn trong 2 điều căn bản.

1. Lịch sử luôn lặp lại – tính chu kì luôn đi theo quy luật vũ trụ

Có lẽ chính vì Gann xuất thân từ một gia đình thuần nông theo đạo nên ông có một đức tin mạnh mẽ vào những trật tự trong môi trường xung quanh, môi trường xung quanh luôn tồn tại theo tính quy luật đối với vạn vật trong vũ trụ. Do đó ông thường sử dụng các phân đoạn của kinh thánh làm nền móng không chỉ trong cuộc sống mà còn trong các biện pháp đầu tư của chính bản thân. Gann thường trích dẫn các câu trong Kinh Thánh như cuốn Ecclesiastes, chương 1, câu 9: “Điều đã xảy ra là điều sẽ xảy ra, điều đã làm xong là điều sẽ được thực hiện, chẳng có gì là mới mẻ, dưới ánh mặt trời.”

Trong những chu kỳ này, ông nói: ” Để thành công, bạn phải tiếp tục tìm hiểu hồ sơ quá khứ, tự khác hoàn toàn hơn đa số, biết rút bí kíp ngay trong khi mắc những sai lầm giao dịch trong quá khứ bởi vì thị trường trong mai sau sẽ là sự lặp lại của quá khứ”.

Ông tin rằng mọi thứ xảy ra ở các thị trường đều có điểm xem xét từ dữ liệu quá khứ được xây dựng nên từ lịch sử. Cơ bản, mọi thứ đã xảy ra trước đây, cuối cùng cũng sẽ lặp lại chính nó bởi “Lịch sử sẽ lặp lại vì thực chất yếu đuối của con người”.

Về căn bản, theo suy nghĩ của ông, phố Wall không bao giờ thay đổi. Thậm chí khi túi tiền thay đổi, cổ phiếu thay đổi nhưng thị trường thì lâu dài nhưng vẫn vậy bởi vì thực chất con người không bao giờ thay đổi Ông cũng tìm hiểu hình học cổ đại và chiêm tinh học để tìm hiểu các sự kiện thị trường và các con số chính xác lặp lại như thế nào trong các chu kỳ thời gian khác nhau trong mỗi GĐ đỉnh và đáy thị trường để từ đó đưa ra các chọn lọc đầu tư.

Đối với Gann, một cách khác để có thể kiếm được nhiều tiền là trong mỗi chu kỳ , GĐ của thị trường hãy đầu tư vào lĩnh vực mà hiện tại tỏ ra kém hiệu quả tại thời điểm hiện tại, tuy thế nhìn thấy được phần nào tiềm năng mai sau giữa bối cảnh vĩ mô và bán chốt lời những khoản mà hiện tại đang được đa số phân tích quá cao.

Đồng thời, thay cho tiếp tục trách móc về việc mắc lỗi lầm đã xảy ra trong quá khứ khi đầu tư, Gann đưa ra lời khuyên là có chăng chúng ta nên nghĩ về những thứ có thể thay đổi trong mai sau. Do đó, nếu muốn tránh mắc phải lỗi cũ, tốt nhất nên rút bí kíp và học hỏi từ sai lầm ấy nữa. Đừng nên để sau mỗi giao dịch, biết là sai, nhưng vì nguyên nhân gì mà chúng ta luôn tự hỏi là chính bản thân cứ lặp lại phải những lỗi lầm cũ?.

2. Nếu đầu tư là một cuộc chơi, hãy tự tạo lập định luật cho riêng mình

Đối với Gann, tự tạo định luật trong đầu tư, không có nghĩa là phải đạt được lợi nhuận bằng mọi giá trong những khi thị trường đang xấu đi. Mà trong mọi trường hợp, hãy gắng sức cực kỳ để hiểu hơn về những giá trị nội tại của công ty mà mình chọn lọc, tự rà soát lại nguyên tắc mua hoặc bán cổ phiếu của chính bản thân trước khi đưa ra chọn lọc…

Hiện nay trên thị trường có khá nhiều các chiến lược mua – bán & trường phái đầu tư có thể mang lại kết quả cho nhà đầu tư. Mỗi một nhà đầu tư khác nhau lại có những chiến lược sao cho thích hợp với phong cách trading của chính bản thân. Chính chính vì như thế mỗi khi “chọn lọc” nhấn lệnh, nhà đầu tư cá nhân nên rà soát kĩ lưỡng lại các điều kiện cần và đủ tự đặt ra trong giới hạn biện pháp của mình. Khi mua vì nguyên tắc gì thì khi nguyên tắc vi phạm, hãy tuân theo kỉ luật bán vì điều đó. Có lẽ bạn chỉ có thể thắng khi bạn là người tạo ra cuộc chơi, còn nếu là tham dự vào cuộc chơi của người khác, khả năng thua luôn là rất cao khi “Nếu hôm nay, bạn không tự tạo định luật chơi cho mình. Ngày mai, sẽ có người bắt bạn chơi theo luật của họ”.

Theo Lê Hằng

Trí thức trẻ

Bài viết liên quan

HOSE nhắc nhở 3 doanh nghiệp nộp báo cáo tài chính quý 3

HoREA lo ngại tiền sử dụng đất bị “cưa đôi, cưa ba”

Blog chứng khoán: Giao dịch ngắn hạn đang tự dìm thị trường

Chủ tịch SCIC tiết lộ về kế hoạch thoái vốn doanh nghiệp nhà nước 2018

Hàng nhập nào sẽ hạ giá nhờ hưởng thuế suất 0%?

Những điều cần lưu ý khi thiết kế nội thất phòng ngủ trẻ em