Nợ nước ngoài của doanh nghiệp tăng đột biến khiến nợ quốc gia tăng nhanh

“Trong các năm 2017 và 2018, nợ nước ngoài của các công ty theo bề ngoài tự vay tự trả tăng đột biến, là lý do chính dẫn đến chỉ tiêu nợ nước ngoài của quốc tăng lên nhanh”…

Đây là nhận định của ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) liên quan đến công tác quản lý nợ công.

Theo đó, thảo luận với báo chí, ông Trương Hùng Long cho thấy thêm, mặc dù công tác quản lý nợ công đã đạt được một số kết quả tích cực trong thời gian qua, song cần tiếp tục được kiểm soát nghiêm ngặt trong thời gian tới do cân đối ngân sách nhà nước còn gặp khó; sức ép huy động vốn cho đầu tư cách tân và phát triển là rất lớn để đạt mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững.

Bên cạnh đó kinh phí vay vốn nước ngoài có xu hướng tăng do Việt Nam đã trở thành quốc gia lương trung bình.

“Mặc dù các chỉ tiêu nợ nhưng vẫn trong giới hạn cho phép, tỷ trọng và tốc độ tăng lên nợ nước ngoài của Chính phủ và nợ bảo lãnh Chính phủ đã giảm, song theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, trong các năm 2017 và 2018, nợ nước ngoài của các công ty theo bề ngoài tự vay tự trả tăng đột biến. Đây là lý do chính dẫn đến chỉ tiêu nợ nước ngoài của quốc tăng lên nhanh, tiệm cận ngưỡng an toàn được Quốc hội cho phép”, ông Long nhận định.

Cũng theo Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, tuy các khoản nợ tự vay, tự trả nước ngoài của công ty, tổ chức tín dụng không thuộc phạm vi nợ công, song đây là một cấu phần trong nợ nước ngoài của quốc gia và có ảnh hưởng quan trọng đến ổn định vĩ mô, an toàn tài chính quốc gia.

“Theo chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đang phối hợp với Bộ Tài chính thi công, thực hiện các biện pháp nhằm kiểm soát các khoản vay nước ngoài tự vay, tự trả để bảo đảm chỉ tiêu này trong giới hạn cho phép”, ông Long nói.

Đại diện Bộ Tài chính cũng tin tức, trong GĐ 2016-2018, cơ cấu vay của Chính phủ đã thực hiện theo hướng tăng dần tỷ trọng huy động vốn vay trong nước, giảm dần sự tùy thuộc vào vốn vay nước ngoài, đặc trưng trong bối cảnh Việt Nam đã trở thành nước có lương trung bình.

Huy động vốn vay trong nước trung bình GĐ 2016-2018 cung cấp dao động 76% nhu cầu huy động vốn của Chính phủ. Dự kiến đến cuối năm 2018, tỷ trọng dư nợ trong nước của Chính phủ chỉ chiếm dao động 60% và nợ nước ngoài dao động 40% (so với mật độ 45% nợ trong nước và 55% nợ nước ngoài vào năm 2015).

Đối với vốn vay trong nước, ông Long cho thấy thêm đã tập trung huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ, góp phần thúc đẩy cách tân và phát triển thị trường trái phiếu Chính phủ, đóng vai trò là kênh huy động vốn hiệu quả cho ngân sách nhà nước.

Đối với huy động vốn vay nước ngoài, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ tận dụng tối đa vốn vay ODA còn lại trong GĐ này, tập trung cho các công trình, dự án địa ốc trọng điểm. Hạn chế huy động các khoản vay không đủ điều kiện ODA, có lãi suất cao cho cân đối đầu tư công, chỉ huy động cho các chương trình dự án địa ốc có khả năng hoàn vốn theo cơ chế vay về cho vay lại.

Bên cạnh đó, Luật Quản lý nợ công năm 2017 quy định giao Bộ Tài chính chủ trì xác định thành tố ưu đãi, phân tích tác động nợ công, xác định cơ chế tài chính đối với các đề xuất khoản vay.

“Ngay từ năm 2016, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ thực hiện công khai điều kiện vay của 6 nhà tài trợ chính để các bộ ngành, địa phương, chủ dự án địa ốc chủ động phân tích trong các bước thi công báo cáo tiền khả thi, bảo đảm hiệu quả kinh tế, tài chính của đề xuất trước lúc báo cáo cấp có thẩm quyền chọn lọc triển khai dự án địa ốc”, ông Trương Hùng Long nói.

Về có kế hoạch trong thời gian tới, đại diện Bộ Tài chính cho thấy thêm sẽ tiếp tục kiểm soát nghiêm ngặt các chỉ tiêu an toàn nợ, nâng cao quản lý việc huy động vốn cho ngân sách nhà nước và cho đầu tư cách tân và phát triển; thực hiện vay nợ trong phạm vi có kế hoạch hàng năm được cấp có thẩm quyền phê duyệt; kiểm soát nghiêm ngặt việc vay về cho vay lại và bảo lãnh Chính phủ.

Theo quy định, vốn vay nợ công chỉ sử dụng cho đầu tư cách tân và phát triển, không sử dụng cho chi không ngừng nghỉ. Do đó, ông Long cho rằng việc tăng trưởng quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay tùy thuộc chủ yếu vào hiệu quả thi công, lập có kế hoạch và thực hiện các chương trình, dự án địa ốc đầu tư công.

Việc đề xuất dự án địa ốc sử dụng nguồn vốn vay ODA và vay ưu đãi nước ngoài phải nằm trong có kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm, thích hợp với có kế hoạch vay nợ công trung hạn và hàng năm, và công đoạn thực hiện thực tại của dự án địa ốc.

Bên cạnh đó, đại cho Bộ Tài chính khẳng định cần tiếp tục cơ cấu lại danh mục nợ công thông qua các nghiệp vụ quản lý nợ chủ động, giãn đỉnh nghĩa vụ nợ tập trung trong một số năm; tăng trưởng huy động nguồn lực trong nước để cung cấp nhu cầu vay của Chính phủ, cách tân và phát triển thị trường vốn trong nước.

“Song song với các biện pháp nói trên, chúng ta cũng phải kiểm soát nghiêm ngặt các khoản vay của chính quyền địa phương và hoạt động vay nợ nước ngoài của công ty và tổ chức tín dụng theo bề ngoài tự vay, tự trả”, ông Long nhấn mạnh.

Bạn đang xem chuyên mục Tai Chinh ở QOV.VN

0913.756.339