Từ tầm quan trọng là một người sáng tạo, mở ra xu hướng mới trong ngành công nghiệp smartphone, máy tính, Apple đang dần chuyển hướng thành một doanh nghiệp đa năng, không chỉ bán phần cứng mà còn kinh doanh cả dịch vụ cho thuê.
Bài viết dưới đây là quan điểm của cây viết Leonid Bershidsky thuộc chuyên trang tài chính Bloomberg.
Sự thành công giai đoạn này của Apple có đóng góp rất lớn từ sự trung thành của iFan nhưng có lẽ Apple chẳng thể mãi tiếp tục chiến lược tăng giá iPhone như giai đoạn này và bắt toàn bộ mọi người đều phải thích điều đó.
Trong nhiều năm qua, các nhà đánh giá và giới truyền thông đã nhắc đến nhiều về sự tăng trưởng của dịch vụ và tầm quan trọng của mảng kinh doanh này. Điều này hoàn toàn trái ngược với doanh số phần cứng cách đây không lâu của Apple.
Tuy nhiên không đợi giới đánh giá góp ý, Apple đã và đang dần chuyển đổi mô hình kinh doanh hướng tới một doanh nghiệp kiếm tiền từ cho thuê dịch vụ. Trong thị phần doanh thu giai đoạn này, dịch vụ đang đóng góp một lượng tiền không nhỏ cho Apple bên cạnh phần cứng. Quyết định ngừng ra mắt chi tiết doanh số phần cứng mới đây của Apple là minh chứng rõ nhất cho sự thay đổi trong chiến lược cách tân và phát triển của Apple.
Mảng dịch vụ bắt đầu nổi lên từ năm 2016 và nhưng vẫn duy trì sự cách tân và phát triển ổn định tới nay. Trong khi đó doanh thu từ mảng phần cứng, đặc trưng là iPhone lại có sự biến động lên xuống tùy thuộc vào đời iPhone khác nhau.
Apple dĩ nhiên nhưng vẫn là một doanh nghiệp phần cứng. Nhưng rõ nét hãng đang buộc phải chuyển mình vì cảm thấy rằng, iPhone không còn là sản phẩm mang lại sự tăng trưởng đáng tin cậy cho hãng như trước kia nữa.
Trong một tìm hiểu cách đây không lâu, bank đầu tư đa quốc gia Goldman Sachs ước tính lượng người dùng các thiết bị iOS sẽ chỉ còn một con số vào năm 2020, giảm từ mức 13% trong năm 2017.
Hay như báo cáo tài chính Q4/2018 của Apple đã chỉ ra, hãng chỉ bán được 46,9 triệu chiếc, tăng chậm so với mức 46,7 triệu chiếc bán ra trong Q3/2018. Mặc dù doanh số tăng chậm nhưng giá trung bình của iPhone đã tăng từ 724 USD lên 793 USD chỉ sau một quý. Có lẽ rằng, Apple đã nhận thức được sự suy giảm về doanh số iPhone nên đã chọn lọc đẩy giá iPhone cao hơn để bù đắp cho mức lợi nhuận mục tiêu đã đề ra.
Người dùng nhưng vẫn “cắn răng” mua iPhone giá ngàn đô chỉ vì đã quá quen với… nền móng iOS
Lý do Apple tăng giá bán trung bình (ASP) cũng có thể giải đáp cho tầm quan trọng càng ngày càng lớn của mảng dịch vụ. Apple về thực chất nhưng vẫn đang tích cực vắt kiệt hầu bao của những “bạn trai quý Apple”.
Sở dĩ, cây viết Leonid Bershidsky của trang Bloomberg không nhắc đến từ “fan trung thành” hoặc “ifan” vì anh e ngại sẽ động chạm đến người vợ của mình. Bershidsky cho rằng, người dùng iOS nhìn chung và iPhone nói riêng về căn bản không có ý thức về việc học cách làm quen với một hệ sinh thái mới ví dụ như Android. Họ đã quen với cách chuyển ảnh và dữ liệu bao năm nay trên iPhone và việc phải học cách làm điều đó trên Android quả thực rất gặp khó.
Chỉ có điều việc Apple càng ngày càng đẩy giá iPhone lên cao khiến những người đã “ăn ngủ” cùng iOS trong một thời gian dài không khỏi xót xa cho chiếc ví của mình. Bershidsky chia sẻ, vợ của anh đã nghiến răng khi chọn lọc tậu chiếc iPhone mới với giá bán cực kỳ đắt đỏ. Tất nhiên rồi, cô ấy chẳng thể và không muốn hình dung về viễn cảnh phải chuyển sang trọng sử dụng Android.
Đó là trong trường hợp mọi thứ nhưng vẫn còn trong tầm kiểm soát và người dùng nhưng vẫn còn có thể chắt lọc để mua được một chiếc iPhone giá ngàn đô. Nhưng biết đâu một ngày nào đó, Apple sẽ không còn nhận được sự tín nhiệm của quý khách với iPhone mới. Lúc này, hãng cần một mảng kinh doanh đủ mạnh để san sẻ sự gặp khó với mảng phần cứng và đó chính là mảng dịch vụ.
Apple có hàng trăm, hàng ngàn cách kiếm được tiền từ bạn và dịch vụ là một cách bởi thế
Apple có rất nhiều cách để ép những fan trung thành của mình trả nhiều tiền hơn để thuê dịch vụ, ứng dụng của hãng hoặc các bên thứ ba. Hiện tại mảng dịch vụ đang kiếm doanh thu từ hai bề ngoài.
Một là thu tiền từ việc cho các hãng như Google đặt công cụ tìm kiếm trên Safari hay Siri. Với cách kiếm tiền thuận tiện bởi thế nên không thấy bất ngờ khi Apple nhưng vẫn rất coi trọng việc cách tân và phát triển các sản phẩm dịch vụ như Safari hay Siri.
Nguồn kiếm tiền thứ hai đến từ việc Apple thu tiền từ ứng dụng trả phí của các nhà cách tân và phát triển. Theo thỏa thuận, Apple sẽ giữ 30% số doanh thu và nhà cách tân và phát triển giữ 70% nhận từ mỗi ứng dụng. Nói cách khác, Apple không phải là người thu tiền chính mà chỉ là người tạo môi trường cho các nhà cách tân và phát triển “bày bán” ứng dụng của mình.
Goldman Sachs ước tính, chỉ có 10% lượng người dùng cơ sở của Apple đón nhận mua các gói dịch vụ lưu trữ iCloud. Về mặt giá cả và chất lượng dịch vụ, iCloud đúng là nhưng vẫn thua kém nhiều mặt so với Google Drive hay Dropbox nhưng với việc tăng giá dịch vụ, Apple nhưng vẫn có thể tăng doanh thu dù vấp phải sự tranh giành gay gắt. Việc ra mắt gói lưu trữ 2TB với giá thuê 9,99 USD, đồng thời bỏ gói 1TB và tặng 1 tháng dùng miễn phí cũng có thể coi là cách lôi kéo quý khách và kiếm tiền hữu hiệu của Apple.
Kể từ năm 2011 tới nay, Apple nhưng vẫn giữ quan điểm chỉ tặng mỗi người dùng 5GB lưu trữ miễn phí trên iCloud. Trong khi đó, Samsung khá hào phóng khi tặng cho quý khách tới 15 GB dữ liệu trên kho lưu trữ đám mây Samsung Cloud. Hoặc Google Drive cũng tặng miễn phí cho người dùng 15GB dữ liệu để lưu trữ.
Một dịch vụ quan trọng khác không kém là Apple Music. Dù đã ra mắt được hơn 3 năm nhưng dịch vụ này của Apple chỉ có dao động 40 triệu người dùng toàn cầu, thấp hơn nhiều so với con số hơn 70 triệu người dùng của đối thủ Spotify. Tuy nhiên Goldman Sachs tin tưởng, lượng người dùng có thể sớm tăng lên 83 triệu vào năm 2020 nhờ những chính sách bán hàng lôi kéo quý khách mới của Apple.
Goldman Sachs đề xuất Apple nên tạo ra một gói dịch vụ tương tự như Amazon Prime với giá 30 USD/tháng hoặc lâu hơn. Người đăng ký thuê bao sẽ có quyền truy cập nhạc, video bản quyền chất lượng cao, 200 GB dung lượng lưu trữ. Goldman Sachs ước tính, chỉ cần có dao động 50 triệu người đăng ký gói dịch vụ này, Apple có thể sẽ thu về được 18 tỷ USD doanh thu trong năm 2019.
Doanh thu từ mảng dịch vụ (màu đen) ngày một tăng trong những khi đó doanh thu từ iPhone (màu xanh dương) lại trồi sụt không ổn định
Tất nhiên, hệ sinh thái của Apple nhưng vẫn còn nhiều không gian để hãng tha hồ bổ sung thêm các sản phẩm phần cứng và dịch vụ cho thuê.
Nhìn trên mặt tích cực, cách dịch vụ cho thuê của Apple có thể là một bề ngoài kiếm tiền theo dạng “hút máu” người dùng nhưng ít ra, bề ngoài này nhưng vẫn mang tính trung thực và công khai hơn cách Facebook và Google nhưng vẫn đang thu thập và bán trái phép dữ liệu của quý khách để đổi lại các dịch vụ miễn phí 100%.
Sự trung thực có thể coi là một lợi thế tranh giành của Apple khi được nhắc đến là một doanh nghiệp dịch vụ. Mặc dù vậy thách thức lớn nhất với Apple bây giờ là cách tân và phát triển dịch vụ đủ nhanh và nhiều để bù đắp cho hiện trạng sụt giảm doanh thu iPhone trong mai sau.
Giá bán iPhone càng ngày càng cao sẽ chẳng thể nào giữ mãi mức lợi nhuận khủng cho Apple. Chiến lược lấy giá bán bù số lượng đảm bảo không phải là một cách hay và lâu dài. Hơn ai biết, Apple hiểu được bài toán đầu tư “không nên đặt toàn bộ trứng vào một giỏ”. Do đó việc chọn hướng đi trở thành doanh nghiệp chuyên cho thuê dịch vụ có thể coi là một hướng đi thông minh của Táo Khuyết giai đoạn này.
Theo P.V
VnReview
Bạn đang xem chuyên mục quan tri kinh doanh ở QOV.VN
Bài viết liên quan
