Tạo điều kiện tiếp cận tín dụng nhưng không lơ là kiểm soát rủi ro

Năm 2017, tăng trưởng GDP đạt 6,81%, lạm phát chỉ 3,53% trở thành 1 số điểm nhấn căn bản của kinh tế vĩ mô. Kết quả này có được là do sự chỉ đạo, điều hành sát sao của Chính phủ. Đồng thời, điều hành chính sách bán hàng tiền tệ và vận hành hệ thống tổ chức tín dụng đã đâyng góp phần rất tích cực trong đây. Nhân dịp Tết Nguyên đán, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chia sẻ về định hướng của Ngân hàng Nhà nước trong năm 2018.

Thưa bà, năm 2017, mặc dù tín dụng chỉ tăng 18,17%, nhưng đã hỗ trợ tăng trưởng GDP tăng tới 6,81%, vượt xa mục tiêu 6,7% từ đầu năm 2017. Bà có thể giải đáp rõ về vấn đề này trên phương diện điều hành chính sách bán hàng tiền tệ như thế nào?

Cần nhìn nhận kết quả tăng trưởng kinh tế vượt bậc của năm 2017 là thành quả nỗ lực chung của toàn nền kinh tế, đặc trưng là sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Chính phủ trong việc tháo gỡ 1 số gặp khó, vướng mắc cho vận hành sản xuất kinh doanh của công ty, đẩy mạnh cải 1 sốh thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, khuyến khích khởi nghiệp, sáng tạo; lôi kéo vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, nhất là đối có 1 số ngành sản xuất định hướng xuất khẩu; môi trường kinh tế vĩ mô ổn định.

Trong kết quả chung nêu trên, có 1 phần đâyng góp tích cực từ điều hành chính sách bán hàng tiền tệ, biểu hiện trên 1 số mặt sau:

Thứ nhất, đã góp phần chắc chắn ổn định kinh tế vĩ mô, tạo môi trường thuận lợi, giảm rủi ro cho 1 số vận hành sản xuất kinh doanh và đầu tư. Cụ thể: lạm phát được kiểm soát ở mức 3,53%, thấp hơn chỉ tiêu do Quốc hội đề ra.

Đáng chú tâm, điều hành chính sách bán hàng tiền tệ đã giúp chắc chắn duy trì lạm phát căn bản bình quân cả năm ở mức 1,41%, tạo dư địa để Chính phủ điều chỉnh giá 1 số mặt hàng và dịch vụ nhà nước quản lý (điện, dịch vụ y tế).

Cùng đây, mặt bằng lãi suất cho vay có xu hướng giảm 0,5-1%/năm; dự trữ ngoại hối Nhà nước tăng kỷ lục, củng cố và gia tăng niềm tin của nhà đầu tư đối có môi trường vĩ mô Việt Nam.

Thứ hai, chính sách bán hàng tiền tệ đã cung cấp đủ vốn cho nhu cầu phát triển sản xuất kinh doanh của 1 số công ty. Từ đầu năm, căn cứ mục tiêu tăng trưởng và lạm phát, Ngân hàng Nhà nước đã thi công chỉ tiêu định hướng tín dụng cả năm tăng dao động 18%, có điều chỉnh thích hợp có tình hình thực tại.

Trên cơ sở đây, trong điều hành, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều biện pháp để tháo gỡ gặp khó cho sản xuất kinh doanh, tăng cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế. Năm 2017, tăng trưởng tín dụng thực tại đạt 18,17%, thích hợp có định hướng đầu năm, đặc trưng trong điều kiện giải ngân vốn đầu tư công gặp gặp khó thì tín dụng đã tăng ngay từ tháng đầu năm, góp phần thúc đẩy để cải thiện tốc độ tăng trưởng kinh tế ngay trong quý II/2017.

Thứ ba, tín dụng mở rộng đi cộng có an toàn, hiệu quả, tập trung vốn vào 1 số lĩnh vực sản xuất kinh doanh (chiếm dao động 80% tổng dư nợ), nhất là lĩnh vực ưu tiên. Đến tháng 11/2017, tín dụng đối có ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 26,93%; tín dụng đối có ngành bán buôn và bán lẻ tăng 23% và chiếm tỷ trọng 17,8% (cộng kỳ năm 2016 là 14,02% và 16,46%).

Đặc biệt, tín dụng tập trung vào 1 số lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ như: tín dụng đối có lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn tăng 22,1%; tín dụng đối có công ty nhỏ và vừa tăng 11,53%; tín dụng đối có ngành công nghiệp ưu tiên phát triển tăng khá mạnh có tốc độ ước đạt 22,13%; cho vay ứng dụng công nghệ cao ước tăng 20%; tín dụng đối có lĩnh vực xuất khẩu tăng 14,03%…

Thứ tư, tín dụng đối có lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro được kiểm soát nghiêm ngặt. Đến tháng 11/2017, tỷ trọng tín dụng cho 1 số ngành có tính rủi ro cao có chiều hướng giảm như tín dụng đối có vận hành kinh doanh BĐS giảm từ 7,71% năm 2016 xuống 6,53% tổng dư nợ, tín dụng đối có lĩnh vực chứng khoán chỉ chiếm dao động 0,17% tổng dư nợ.

Năm 2017, tỷ giá gần như ổn định suốt 1 thời gian dài, Ngân hàng Nhà nước đã điều hành và xử lý mối quan hệ giữa cung ứng VND có điều hành tỷ giá như thế nào?

Năm 2017, thực hiện chủ trương của Quốc hội và Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước điều hành chính sách bán hàng tiền tệ chủ động, linh hoạt bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, phấn đấu tăng dự trữ ngoại hối, điều hành tăng trưởng tín dụng thích hợp có diễn biến kinh tế vĩ mô, ổn định và phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất, Ngân hàng Nhà nước đã bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ để điều hành đồng bộ 1 số công cụ, đưa tiền ra, thu tiền về linh hoạt để thực hiện mục tiêu đề ra.

Trong năm 2017, kinh tế vĩ mô ổn định, nền kinh tế bình phục mạnh mẽ đã lôi kéo đáng kể 1 số dòng vốn đầu tư trong và ngoài nước; cán cân thương mại thặng dư lớn, dòng tiền ròng đầu tư nước ngoài chảy vào trong nước tăng mạnh, tính chung cả năm 2017, Ngân hàng Nhà nước đã mua ròng được hơn 13 tỷ USD, kết quả là, nâng diện tích dự trữ ngoại hối nhà nước lên mức kỷ lục gần 53 tỷ USD.

Để đạt được kết quả này, Ngân hàng Nhà nước điều hành tỷ giá trọng điểm linh hoạt bám sát diễn biến phân khúc và mục tiêu chính sách bán hàng tiền tệ.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh linh hoạt tỷ giá theo hướng mua ngoại tệ từ 1 số tổ chức tín dụng theo cả 2 chiều tăng/giảm trong 1 số GĐ cung – cầu ngoại tệ thuận lợi nhằm đạt 2 mục đích: vừa bổ sung dự trữ ngoại hối; vừa ổn định tỷ giá và phân khúc ngoại tệ.

Thông qua việc đưa tiền ra qua mua ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động hỗ trợ thanh khoản VND cho hệ thống tổ chức tín dụng và nền kinh tế. Trên thực tại, việc đưa tiền qua nghiệp vụ phân khúc mở và tái cấp vốn chủ yếu để hỗ trợ thanh khoản khi phân khúc thiếu hụt tạm thời (nhất là trước 1 số dịp lễ, Tết) để tổ chức tín dụng cân bằng năng lực tài chính trong việc cấp tín dụng đối có 1 số lĩnh vực ưu tiên.

Với việc điều hành đồng bộ, linh hoạt 1 số công cụ chính sách bán hàng tiền tệ nêu trên, tỷ giá nói chung diễn biến tương đối ổn định, hệ thống tổ chức tín dụng mua ròng ngoại tệ từ bạn, từ đây Ngân hàng Nhà nước mua được lượng lớn ngoại tệ để tiếp tục tăng dự trữ ngoại hối nhà nước lên mức kỷ lục; 1 số chỉ tiêu tiền tệ, tín dụng được kiểm soát tốt đã chắc chắn duy trì lạm phát căn bản bình quân cả năm ở mức 1,41%; thanh khoản của 1 số tổ chức tín dụng chắc chắn và có dư thừa, lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức thấp, mặt bằng lãi suất ổn định và lãi suất cho vay lĩnh vực ưu tiên tiếp tục giảm.

Chủ trương của Chính phủ trong năm 2018 là phấn đấu giảm lãi suất cho vay. Vậy, xin bà cho biết Ngân hàng Nhà nước định hướng điều hành lãi suất như thế nào để thực hiện chủ trương trên?

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngân hàng năm 2018 ngày 9/1/2018, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước định hướng năm 2018, ngành ngân hàng tiếp tục phấn đấu giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiêp và nền kinh tế theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng.

Theo đây, bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, phân khúc tiền tệ, ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước sẽ tham khảo, cân nhắc điều chỉnh linh hoạt lãi suất trên phân khúc mở để hỗ trợ tổ chức tín dụng có điều kiện giảm lãi suất cho vay có thời điểm và liều lượng thích hợp.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng đã đề nghị 1 số tổ chức tín dụng vào cuộc cộng Ngân hàng Nhà nước để phát thông điệp mạnh mẽ ngành ngân hàng phấn đấu giảm lãi suất cho vay theo định hướng của Thủ tướng Chính phủ.

Ngay sau hội nghị, trên cơ sở cân đối tổng thể cung – cầu, Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh giảm mức niêm yết lãi suất chào mua OMO từ 5%/năm xuống còn 4,75%/năm để hỗ trợ 1 số tổ chức tín dụng có điều kiện giảm lãi suất cho vay.

Các chỉ đạo và chính sách bán hàng nói trên đã được phân khúc phản ứng tích cực, cụ thể là ngay sau hội nghị toàn ngành, 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Vietcombank, Agribank, Vietinbank và BIDV) đã điều chỉnh giảm ngay 0,5%/năm lãi suất cho vay ngắn, trung, dài hạn đối có 1 số lĩnh vực ưu tiên và VPBank cũng điều chỉnh giảm 0,5-1%/năm lãi suất cho vay đối có bạn là 1 số công ty nhỏ và vừa vận hành tốt trong 1 số lĩnh vực hàng tiêu dùng, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến, chế tạo và môi trường.

Như vậy, sau khi điều chỉnh, lãi suất cho vay của khối ngân hàng thương mại nhà nước (chiếm dao động trên 48% thị phần cấp tín dụng của toàn hệ thống) phổ biến ở mức 6%/năm đối có ngắn hạn và dao động 9-10%/năm đối có trung dài hạn.

Năm 2018 được dự đoán là nền kinh tế tăng tốc nhanh. Vậy mục tiêu điều hành chính sách bán hàng tiền tệ cụ thể như thế nào để hỗ trợ tăng trưởng ở mức hợp lý và góp phần kiểm soát lạm phát như mục tiêu của Chính phủ, thưa bà?

Năm 2018, kinh tế địa cầu và trong nước được dự đoán có nhân tố thuận lợi nhưng cũng đan xen 1 số gặp khó, thách thức. Trên cơ sở 1 số mục tiêu của Quốc hội, Chính phủ và phân tích kinh tế vĩ mô, tiền tệ, năm 2018 Ngân hàng Nhà nước định hướng tổng phương tiện chi trả tăng dao động 16%, tín dụng tăng dao động 17%, có điều chỉnh thích hợp có diễn biến, tình hình thực tại.

Các trọng tâm điều hành bao gồm:

Thứ nhất, điều hành linh hoạt nghiệp vụ phân khúc mở thích hợp có diễn biến phân khúc, tình hình vốn khả dụng của tổ chức tín dụng để hỗ trợ ổn định phân khúc tiền tệ góp phần thực hiện mục tiêu chính sách bán hàng tiền tệ.

Thứ hai, điều hành lãi suất thích hợp có cân đối vĩ mô, lạm phát và phân khúc tiền tệ. Trong đây, Ngân hàng Nhà nước sẽ ưu tiên 1 số công cụ hỗ trợ để 1 số tổ chức tín dụng có điều kiện giảm lãi suất theo hướng mở rộng toàn hệ thống.

Thứ ba, tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt, thích hợp có diễn biến phân khúc, 1 số cân đối vĩ mô, tiền tệ và mục tiêu.

Thứ tư, điều hành 1 số biện pháp tín dụng nhằm kiểm soát diện tích tín dụng thích hợp có chỉ tiêu định hướng nhưng có linh hoạt; đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc tiếp cận tín dụng nhưng không lơ là kiểm soát rủi ro.

Bài viết liên quan