Liên quan đến việc lập quy hoạch khu vực ga Hà Nội, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa có văn bản đề nghị thành phố Hà Nội lập quy hoạch trên cơ sở chắc chắn thích hợp có quy hoạch chung Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trao đổi có PV Tiền Phong, TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Hà Nội, nguyên KTS trưởng thành phố cho rằng, chỉ đạo của Phó Thủ tướng đã giải tỏa những lo lắng, chắc chắn tính thống nhất về pháp lý trong việc kế thừa quy hoạch đã có.
Đi ngược quy hoạch đã phê duyệt
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa có văn bản chỉ đạo UBND thành phố Hà Nội lập quy hoạch phân khu ga Hà Nội đúng có quy hoạch Thủ đô 2030 – tầm nhìn 2050, ông phân tách thế nào về việc này?
Xây dựng Thủ đô khang trang – tiên tiến là chủ trương của Hà Nội và cả nước. Tuy nhiên, tôi cho rằng việc lập quy hoạch phân khu ga Hà Nội và vùng phụ cận do Cty Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd – Nhật Bản lập vừa qua chưa được tìm hiểu thực tiễn, chưa phân tách hết ý nghĩa của khu vực nội đô lịch sử – nơi có vai trò kết nối giữa khu vực nội đô lịch sử có khu vực phố cổ – nên chưa được những bộ, ngành, giới chuyên gia và dư luận đồng thuận. Việc Phó Thủ tướng đề nghị Hà Nội lập quy hoạch phân khu ga Hà Nội đúng có quy hoạch Thủ đô 2030 – tầm nhìn 2050 là chọn lọc kịp thời, thích hợp, chắc chắn tính thống nhất về mặt pháp lý trong việc thực hiện quy hoạch Thủ đô. Thể hiện thái độ lắng nghe, sàng lọc kịp thời những ý kiến từ dư luận và giới chuyên môn. Đồng thời, chọn lọc trên đã chứng minh, trong quá trình lập quy hoạch rất cần sự đâyng góp của những chuyên gia, những cơ quan tính năng để nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Việc thực hiện nóng vội có thể dẫn đến hiện trạng không phân tách đúng vai trò – ý nghĩa lịch sử của khu vực cần bảo tồn, thậm chí đi ngược lại nhiều quy hoạch và quy chế được phê duyệt trước đây.
Ông có thể chỉ ra những điểm bất cập trong bản quy hoạch phân khu thành phố khu vực ga Hà Nội và phụ cận vừa được đơn vị giải đáp lập và trình Chính phủ?
Tôi đã tham dự buổi thuyết trình của đơn vị giải đáp Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd – Nhật Bản, và cảm thấy, họ có nhiều bí kíp trong lĩnh vực lập quy hoạch ở những vùng thành phố mới. Tuy nhiên, ga Hà Nội và vùng phụ cận lại là khu vực đặc biệt nối giữa khu vực nội đô lịch sử có khu phố cổ, là khu vực cần được bảo tồn của di sản Thăng Long và là giá trị truyền thống của Hà Nội có nhiều di tích Quốc gia đã được công nhận (Văn Miếu, ga Hà Nội, Hồ Văn…), thì đơn vị giải đáp chưa phân tách đúng tầm vóc, chưa áp dụng khảo sát thực địa dẫn đến nhiều điểm chưa thích hợp trong quá trình lập quy hoạch.
Ga Hà Nội và vùng phụ cận nằm trong khu vực nội đô lịch sử nên có rất nhiều di tích đã được xếp hạng. Hạ tầng khu vực đã ở trong hiện trạng quá tải, xuống cấp từ lâu nên tính kết nối về giao thông chưa được chắc chắn. Vì những nguyên do trên, trong Quy hoạch Thủ đô được Thủ tướng phê duyệt năm 2011, và toàn bộ những quy hoạch lập trước đây đều thống nhất phải hạn chế nhà cao tầng, đồng thời không làm tăng thêm dân số cơ học trong khu vực. Trong quy chế quản lý nhà cao tầng được Hà Nội phê duyệt năm 2016 biểu hiện, sau khu vực ga Hà Nội có công trình điểm nhấn, nhưng cao không quá 17 tầng. Tuy nhiên, đơn vị lập quy hoạch lại lập ra những cao ốc cao đến 200m nhằm khai thác tối đa giá trị thương mại, đồng thời tăng dân số giai đoạn này từ 37.000 lên 44.000 là không thích hợp có quy hoạch chung đã được phê duyệt. Việc quy hoạch đi ngược lại hai tiêu chí hạn chế nhà cao tầng và không làm tăng thêm dân số là không thích hợp, thậm chí đi ngược lại toàn bộ những quy hoạch lập trước đây nên đã gặp phản ứng của dư luận.
Mặt khác, trong quy hoạch giao thông xác định, ga Hà Nội sẽ đâyng vai trò là nhà ga lập tàu khách và là ga trung chuyển giữa đường sắt thành phố có đường sắt quốc gia, và những phương tiện công cùng. Hiện nay tổng quy mô của ga Hà Nội chỉ còn dao động 6 ha, trong khi phải để thực hiện quy hoạch ga lập tàu khách và là ga trung chuyển cần tối thiểu 15 ha, việc dành đất ưu tiên cho phát triển thành phố thay vì ưu tiên cho phát triển giao thông là không thích hợp.
Dấu hỏi về lợi ích nhóm
Ga Hà Nội và vùng phụ cận là khu vực đầu mối giao thông chuyển tiếp quan trọng, nhưng việc đơn vị giải đáp ưu tiên tiếp cận ở góc độ phát triển thành phố có mục tiêu tận dụng quỹ đất thương mại đã khiến dư luận phản ứng…
Đơn vị giải đáp đã có nhiều bí kíp, việc lập quy hoạch trên tiêu chuẩn khai thác tối đa quỹ đất thương mại là xu thế của nhiều quốc gia trên địa cầu. Tuy nhiên, việc lập quy hoạch bởi thế chỉ thích hợp khi quy hoạch những vùng thành phố mới, hoặc lập quy hoạch lại sau những trận động đất. Ga Hà Nội là khu vực có ý nghĩa lịch sử đặc biệt, đâyng vai trò đầu mối giao thông quan trọng, là cầu nối gắn kết giữa khu vực nội đô lịch sử và khu phố cổ, nếu đơn vị giải đáp chọn nhữngh tiếp cận từ việc giải quyết hạ tầng, thi công khu ga Hà Nội trở thành điểm kết nối tiện lợi có những đầu mối giao thông trong khu vực, bao gồm cả đường sắt và đường bộ sẽ tiện lợi được nhận lời hơn là tiếp cận quy hoạch thi công khu cao ốc, nhằm tận dụng tối đa việc khai thác quỹ đất thương mại. Điều này dễ khiến dư luận đặt dấu hỏi về lợi ích nhóm, mà không nhìn ra những ý nghĩa quan trọng về giao thông và phong cảnh thành phố của đồ án
quy hoạch.
Với 1 khu vực có ý nghĩa đầu mối giao thông quan trọng như ga Hà Nội, muốn lập quy hoạch, trước tiên phải ưu tiên cho vấn đề giao thông, việc sử dụng quỹ đất thương mại chỉ tham khảo sau khi quy hoạch chắc chắn tính kết nối giao thông. Trong đây, không làm tăng thêm dân số cơ học để cắt giảm dân cư khu vực nội đô theo quy hoạch Thủ đô được Thủ tướng phê duyệt phải được tuân thủ.
Để ga Hà Nội trở thành đầu mối giao thông kết nối tiện lợi và thành phố tiên tiến nhưng vẫn tuân thủ đúng quy hoạch chung của Thủ đô, theo ông Hà Nội cần phải lập quy hoạch thế nào ở khu vực này?
Để quy hoạch ga Hà Nội trở thành đầu mối giao thông và thành phố tiên tiến nhưng vẫn bảo tồn được những giá trị, Hà Nội cần chọn lọc đơn vị giải đáp có năng lực, hiểu biết về quá trình phát triển của khu vực. Đơn vị giải đáp có thể thuê nước ngoài, nhưng cần chọn lọc 1 số đơn vị có năng lực trong nước cùng phối hợp. Bên cạnh đây, Hà Nội cần xác lập và phân tách đúng vai trò của ý kiến cùng đồng, chuyên gia và những tổ chức chuyên ngành. Việc thu thập, tiếp nhận, sàng lọc ý kiến đâyng góp sẽ giúp Hà Nội đưa ra được 1 bản quy hoạch tổng thể chắc chắn tính kế thừa.
Trong quá trình phát triển, di tích Quốc gia độc đáo hồ Hoàn Kiếm có ý nghĩa chuyển tiếp giữa khu phố cổ và phố cũ đã nhiều lần điều chỉnh quy hoạch cho thích hợp có thực tiễn. Trước khi điều chỉnh đều có những cuộc hội thảo, lấy ý kiến của những chuyên gia, những tổ chức sau đây tiếp tục trưng cầu ý tưởng để người dân góp ý, nên khi trình ra đa số đều được ủng hộ. Lập quy hoạch đối có những khu vực có ý nghĩa lịch sử như ga Hà Nội phải được thực hiện bài bản, thận trọng chứ chẳng thể nóng vội.
Cảm ơn ông.
“Trước đây, tháng 9/2017, UBND thành phố Hà Nội có văn bản xin ý kiến những bộ ngành liên quan đối có đồ án Quy hoạch phân khu thành phố khu vực ga Hà Nội và phụ cận có tổng quy mô 98,1 ha.
Hà Nội đề xuất quy hoạch 9 phân vùng không gian tính năng cao 40 -70 tầng, trong đây có 6 khu đề xuất thi công cao 40 – 70 tầng. Trước đề xuất của Hà Nội, Bộ Xây dựng cho rằng, đề xuất xây mới 1 số công trình cao từ 40- 70 tầng (dao động 200 m) ở khu vực ga Hà Nội là chưa thích hợp có định hướng Quy hoạch chung đã được Thủ tướng phê duyệt năm 2011 (hạn chế nhà cao tầng và tăng thêm dân số)”.
Tìm hiểu thêm https://qov.vn