Thu hút thành công khối tư nhân tham dự phát triển hạ tầng, 1 số địa phương như Quảng Ninh đã vươn lên trở thành điển hình đáng ngưỡng mộ trong việc kiến tạo những công trình giao thông “để đời” như sân bay, cảng biển….
Nhiều nước trên địa cầu đã thành công
Xu hướng kêu gọi đầu tư tư nhân vào những dự án thi công hạ tầng theo hình thức BOT, PPP, BT vốn rất thịnh hành ở nhiều quốc gia trên địa cầu.
Nhật Bản là 1 trong những quốc gia phát triển mạnh nhất mô hình PPP ở khu vực châu Á. Theo bí kíp của nước này, có ít nhất hai lĩnh vực mà khu vực tư nhân tham dự hiệu quả, đấy là những dự án chẳng thể hoặc khó cổ phần hóa và những dự án mà nhà nước chẳng thể tham dự trực tiếp. Cụ thể như những dự án về các con phố xa lộ, giao thông thành phố, dịch vụ cảng và những dịch vụ công cộng. Hiệu quả mà mô hình này đem lại là giảm giá thành, cắt giảm rủi ro và tạo ra môi trường tranh giành cao.
Tại Malaysia, những dự án sử dụng hình thức vốn tư nhân đấyng góp rất đáng kể vào sự phát triển cơ sở hạ tầng. Bằng chứng là rất nhiều dự án như các con phố xa lộ thu phí, cầu, các con phố sắt đã được đã đi vào hoạt động, tạo thuận lợi cho những hoạt động di chuyển, từ đấy thúc đẩy kinh tế phát triển.
Mới đấy, Chính phủ Ấn Độ cũng đã “mở toang” cánh cửa để lôi kéo vốn tư nhân vào phát triển hạ tâng. Ấn Độ xác định cần 1 nghìn tỉ USD để phát triển tất cả hạ tầng bao gồm các con phố bộ trong 10 năm tới. Để quyến rũ những nhà đầu tư, Chính phủ Ấn Độ đã mở cửa chính sách phân phối hàng, tạo thuận lợi và sự an tâm cho những nhà đầu tư như cho phép thời hạn miễn thuế 10 năm đối có những dự án xa lộ; hỗ trợ tài chính 1 lần đối có những dự án các con phố bộ bị đình trệ (nếu đủ điều kiện); cho phép những nhà phát triển phân phối 100% cổ phần những dự án các con phố xa lộ hai năm sau khi đã đi vào hoạt động.
Việt Nam, những điển hình thành công nhờ bí kíp đầu tư mạnh cho hạ tầng giao thông
Theo ông Trần Hùng, chuyên gia giải đáp của Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á – Thái Bình Dương Liên Hiệp Quốc (UNESCAP), GĐ 2016-2020, nhu cầu đầu tư kết cấu hạ tầng hàng năm ở Việt Nam sẽ vào dao động 23,4 tỷ USD, cao gấp đôi so có đầu tư 5 năm trước đấy. Trong khi đấy vốn ngân sách mới chỉ cung cấp được dao động 20-25% nhu cầu tối thiểu để thực hiện những dự án này. Chính bởi thếviệc kêu gọi vốn tư nhân vào hạ tầng giao thông đang được Chính phủ và nhiều địa phương ưu tiên danh tiếng.
Trong những địa phương thành công trên cả nước, Quảng Ninh được xem là điểm sáng lôi kéo nguồn vốn tư nhân thi công hạ tầng giao thông. Từ năm 2010 đến nay, tỉnh Quảng Ninh đã liên tục triển khai những dự án hạ tầng giao thông có tổng mức đầu tư lên tới hàng chục ngàn tỷ đồng như dự án nâng cấp Quốc lộ 18 đoạn Hạ Long – Uông Bí, Hạ Long – Mông Dương – Móng Cái. Nhiều dự án trung tâm để dự định sớm cho việc hình thành đặc khu kinh tế Vân Đồn như sân bay quốc tế Vân Đồn, xa lộ Hạ Long – Hải Phòng, xa lộ Hạ Long – Vân Đồn, Dự án các con phố bao biển Hạ Long – Cẩm Phả …cũng được cấp tập đầu tư.
Năm 2018, những “trái ngọt” hạ tầng hợp tác công tư đã thành hình như Cầu Bạch Đằng được thống nhất khai thông vào ngày 31/5, rút ngắn quãng các con phố từ Hà Nội về Hạ Long và những khu du lịch. Cảng hàng không Quảng Ninh – sân bay Thứ nhất trong cả nước do tư nhân đầu tư dự định hoạt động cuối quý 2/2018. Ngoài ra tuyến xa lộ kết nối Quảng Ninh có xa lộ Hải Phòng – Hà Nội – Lào Cai sẽ trở thành xa lộ dài nhất Việt Nam, đồng thời là hành lang các con phố bộ Thứ nhất kết nối những tỉnh phía Bắc Việt Nam có Trung Quốc…
Để có được những thành công như ngày hôm nay, Quảng Ninh đã phải trải qua 1 quá trình lôi kéo vốn đầu tư lâu dài. Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Đức Long từng nói, nếu chỉ chờ mong vào ngân sách nhà nước thì Quảng Ninh phải chờ đến 10 năm, thậm chí lâu Bên cạnh đấy để nhữngh tân… Đặc biệt, Quảng Ninh đã đề xuất Chính phủ cho phép tự huy động những nguồn vốn hợp pháp như tiết kiệm chi mỗi năm 1.000 tỷ đồng, phát hành trái phiếu chính quyền địa phương… để triển khai xa lộ Hạ Long – Hải Phòng.
Đánh giá về những thành công trong việc lôi kéo nguồn vốn từ tư nhân vào đầu tư hạ tầng, PGS-TS Nguyễn Quang Toản, nguyên Chủ nhiệm bộ môn các con phố bộ, ĐH Giao thông vận tải Hà Nội đã từng khẳng định Quảng Ninh đang đi đúng hướng có phương thức PPP, BOT linh hoạt trong lôi kéo những dự án hạ tầng giao thông. “Đây là hướng đi thích hợp khi sử dụng 1 phần ngân sách, trái phiếu… tham dự dự án BOT theo hình thức đối tác công tư, thành công trong lập dự án và kêu gọi đầu tư”, ông Toản phân tách.
Cũng đề cao công tác xã hội hóa đầu tư hạ tầng của tỉnh Quảng Ninh, mới đấy Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cũng đã có lời khen ngợi Quảng Ninh: “Trong 1 thời gian rất ngắn dao động 3-4 năm trở lại đấy, Quảng Ninh đã huy động xã hội hóa để làm giao thông có hơn 48.000 tỷ đồng, trong đấy địa phương bỏ ra 12.000 tỷ còn lại vốn của nhà đầu tư. Tức là Nhà nước chỉ cần bỏ ra dao động 25% vốn, còn nhà đầu tư bỏ ra 75% là có thể hình thành nhiều công trình vĩnh cửu, để đời cho con cháu…. Cách làm này là 1 sự đột phá”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng, hạ tầng giao thông là mạch máu nền kinh tế, các con phố lớn, giàu lớn, không có các con phố là không phát triển được gì, nên nếu chỉ chờ mong vào ngân sách Nhà nước thì phải rất lâu nữa Quảng Ninh mới có đường cao tốc, mới có sân bay… “Những bí kíp trong giải phóng mặt bằng và lôi kéo, huy động nguồn lực đầu tư sẽ là bài học quý để các địa phương trong cả nước phải học tập”, Bộ trưởng khẳng định.
Có thể nói, từ việc xác định đúng hướng đi cộng có những nhữngh làm riêng sáng tạo, Quảng Ninh đã đạt được thành công nổi bật trong huy động nguồn lực đầu tư cho cơ sở hạ tầng, cắt giảm gánh nặng ngân sách, đồng thời tạo được hệ thống giao thông đồng bộ, tân tiến. Chính bởi thế, Quảng Ninh đã trở thành “hiện tượng” nhờ bí kíp đầu tư mạnh cho hạ tầng giao thông.
Tìm hiểu thêm https://qov.vn
Bài viết liên quan
