Theo TS. Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) ngành xây dựng vẫn còn hiện tượng “sân sau”, công ty xây dựng phải có quan hệ có cán bộ để tiếp cận tài liệu, ưu ái các công ty nhà nước, công ty thân quen trong ngành xây dựng ở mức tương đối cao…
Doanh nghiệp xây dựng phải trả kinh phí không chính thức cao nhất
Sáng nay (29/3), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội nghị lắng nghe gặp khó, vướng mắc và đề xuất biện pháp tháo gỡ về cơ chế, chính sách bán hàng trong đầu tư xây dựng căn bản.
Trao đổi ở hội nghị, TS. Vũ Tiến Lộc phân tách cao việc cải thiện điều kiện kinh doanh ở Bộ Xây dựng. Đây là Bộ được ghi nhận 1 trong các bộ đi đầu trong lĩnh vực cải thiện điều kiện kinh doanh. Tuy nhiên, theo vị Chủ tịch VCCI, lĩnh vực xây dựng còn nhiều quy định, nhiều chính sách bán hàng và cả việc thực thi của các cán bộ nhà nước chưa cung cấp được mong muốn của cộng đồng công ty.
 |
| Hội nghị lắng nghe gặp khó, vướng mắc và đề xuất biện pháp tháo gỡ về cơ chế, chính sách bán hàng trong đầu tư xây dựng căn bản sáng 29/3. |
Trong đây TS Lộc dẫn ra 1 số vấn đề tồn ở từ lâu nhưng vẫn chưa được giải quyết như: chưa có hành lang pháp lý cho condotel; chưa thể chế hoá quy định bảo lãnh chi trả trong hợp đồng xây dựng; hiện trạng quy hoạch treo, điều chỉnh quy hoạch tuỳ tiện vẫn diễn ra.
Ngoài ra còn thiếu tính liên thông thủ tục hành chính có các lĩnh vực khác như đất đai, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường; ứng dụng đơn giá định mức chưa thích hợp có thực tiễn, đặc trưng là các công trình không sử dụng vốn nhà nước; giấy phép xây dựng và thủ tục cấp, điều chỉnh còn phức tạp…
Cũng theo Chủ tịch VCCI, kết quả khảo sát hơn 8000 công ty dân doanh mà VCCI áp dụng hàng năm (PCI) cho thấy, trong các thủ tục hành chính liên quan nhiều nhất đến công ty, thì thủ tục cấp phép xây dựng có mức độ chuyển biến chậm, xếp thứ 7/11 lĩnh vực được khảo sát.
Vẫn còn hiện trạng công ty sân sau, công ty phải có mối quan hệ có chính quyền để dễ dàng trong kinh doanh trong ngành xây dựng cũng được nhiều công ty phản ánh. Có đến 74% công ty xây dựng phải có quan hệ có cán bộ để tiếp cận tài liệu.
Tình trạng cán bộ nhà nước ưu ái các công ty nhà nước, ưu ái các công ty thân quen trong ngành xây dựng ở mức tương đối cao. Các công ty xây dựng là các công ty phải trả kinh phí không chính thức cao nhất so có các lĩnh vực khác như công nghiệp, nông nghiệp, thương mại, dịch vụ – Chủ tịch VCCI nêu.
100% dự án BOT, BT giao thông đã thực hiện đều chỉ định thầu
Nêu vấn đề về việc thực hiện dự án theo hình thức BOT, BT, TS, Luật sư Lê Đình Vinh – Cty Luật TNHH Vietthink nêu lên nhiều vấn đề về cơ chế, chính sách bán hàng và pháp luật cần được tháo gỡ từ việc đề xuất dự án, chọn lọc nhà đầu tư thực hiện dự án, cơ chế góp vốn, quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư đến việc xác định mức phí và thời hạn thu phí đối có các dự án…
Như trong chọn lọc nhà đầu tư thực hiện dự án, ông Vinh cho hay, theo kết quả khảo sát trong số hơn 70 dự án BOT, BT trong lĩnh vực giao thông đã thực hiện, 100% trường hợp đều là chỉ định thầu có nguyên nhân không đủ số lượng nhà đầu tư quan tâm.
 |
| Tranh chấp ở nhiều chung cư giữa chủ đầu tư và người mua nhà diễn ra phổ biến trên phân khúc BDS thời gian qua. |
“Việc tổ chức đấu thầu không minh bạch đã khiến các nhà đầu tư làm ăn chân chính nhận thấy chán nản và mất niềm tin. Trong khi đây, việc chỉ định thầu tràn lan đã dẫn đến nhiều trường hợp nhà đầu tư được chỉ định nhưng không chắc chắn năng lực tài chính và kỹ thuật để triển khai dự án. Kết quả là nhiều dự án đầu tư vừa triển khai dở dang đã bị đình trệ hoặc phá sản. NHư dự án BOT cầu Phú Mỹ bị kéo dài do năng lực tài chính của nhà đầu tư không chắc chắn như cam đoan” – TS Vinh nêu trong tham luận.
Theo ông Vinh, để hạn chế hiện trạng trên cần tăng cường quản lý, siết chặt công tác tổ chức đấu thầu. Đồng thời thực hiện nghiêm các chế tài có các cơ quan có thẩm quyền trong trường hợp thẩm định sai năng lực của nhà đầu tư hoặc cố tình ưu ái cho các nhà đầu tư không đủ năng lực. Bên cạnh đây, cần có quy định ràng buộc về mua bán cổ phần, mua bán dự án PPP để hạn chế hiện trạng nhà đầu tư lợi dụng quan hệ xin dự án sau đây mua bán lại để kiếm lời.
Khiếu kiện giữa chủ đầu tư và người mua nhà càng ngày càng phổ biến
Trao đổi ở hội nghị, ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu xây dựng Việt Nam nêu ý kiến cần làm minh bạch hơn mối quan hệ dân sự giữa chủ đầu tư và người mua nhà để phân khúc BDS được phát triển lành mạnh.
Dẫn trường hợp ở dự án nhà ở xã hội Bright City (Hoài Đức, Hà Nội) có nguy cơ phá sản, dự án dừng xây dựng, chủ đầu tư đòi thanh lý hợp đồng mua nhà của hàng trăm bạn đã nộp tiền, ông Hiệp cho rằng cần có cơ chế mạnh để xử lý các chủ đầu tư thiếu trách nhiệm trong đây cần phải có chế tài quy định rõ ràng về việc chắc chắn nguồn vốn của chủ đầu tư.
“Hiện nay theo quy định chủ đầu tư có vốn 20% của tổng mức đầu tư là đạt đề nghị nhưng các trường hợp đây chỉ là vốn danh nghĩa trên giấy không phải vốn thực hoặc có trường hợp chủ đầu tư nhiều dự án cộng khi thì số vốn thuộc 20% đây đã bị rải cho các dự án khác chứ không phải chỉ 1 dự án” – ông Hiệp đặt vấn đề.
Cũng theo ông Hiệp giai đoạn này việc khiếu kiện, tranh chấp giữa chủ đầu tư và người mua nhà đang diễn ra phổ biến trên phân khúc BDS. “Chủ đầu tư chậm công đoạn, sai quy hoạch, bàn giao không đúng kiến trúc, vi phạm hợp đồng… phải bị phạt. Nhưng ngược lại, nếu người mua nhà mà sai thì cũng phải bị phạt, mọi người phải bình đẳng trước pháp luật”, ông Hiệp nói.
Theo ông Hiệp, có nhiều trường hợp người mua nhà nợ tiền chủ đầu tư, nói không đúng về chủ đầu tư, khi về ở vi phạm các quy định chung, không hợp tác trong việc hoạt động tòa chung cư… Thậm chí, có các mâu thuẫn trong nhà chung cư mà chưa được pháp luật điều chỉnh, gây gặp khó, lúng túng cho chính quyền địa phương tìm phương án xử lý.
Phát biểu kết luận, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà nhấn mạnh Bộ Xây dựng sẽ lắng nghe 1 cách cầu thị, giải quyết các vướng mắc 1 cách từng bước, theo hệ thống và trên tinh thần là sửa 1 cách toàn diện, phục vụ xã hội, liên quan đến nhiều luật, nhiều bộ ngành.
Bộ Xây dựng sẽ tập hợp ý kiến, xin ý kiến Chính phủ vào ngày 2/4 và trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu vào kỳ họp thứ 5.
Hồng Khanh
Bạn đang xem chuyên mục Blog Qov.vn ở QOV.VN
Bài viết liên quan
