Đến hết năm 2017, vẫn chưa hề có dư nợ tín dụng về nhà ở xã hội ở Ngân hàng Chính sách xã hội dù trong 2 năm qua, Thủ tướng Chính phủ không ngừng nghỉ ban hành 1 vài chọn lọc về lãi suất ưu đãi 4,8%/năm đối có loại nhà ở này.
Vì sao việc thực hiện chính sách bán hàng lãi suất cho vay nhà ở xã hội lại bị tắc? Lý do là bởi trên thực ở, cả việc chọn lọc bố trí ngân sách cũng như động thái thực hiện đều tỏ ra chậm chạp.
Có tiền vẫn chưa triển khai
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, Luật Nhà ở quy định rõ người mua, thuê mua nhà ở xã hội và chủ đầu tư nhà ở xã hội đều thuộc đối tượng hưởng ưu đãi về tín dụng. Thế nhưng, sau thời điểm Luật Nhà ở có hiệu lực, khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) phê duyệt Chương trình mục tiêu được phân bổ vốn đầu tư phát triển GĐ 2016-2020 có danh mục 21 chương trình lại không có nội dung về thực hiện chính sách bán hàng nhà ở xã hội.
“Như vậy, chính sách bán hàng ban hành thì nhanh nhưng ngân sách lại bố trí chậm. Mà không bố trí ngân sách thì không có tiền để thực hiện. Phải đưa vào danh mục thì Chính phủ mới có trách nhiệm bố trí ngân sách chi cho nhà ở xã hội” – ông Châu nói.
Phải đến ngày 26-4-2017, UBTVQH có văn bản gửi Chính phủ về phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư công trung hạn GĐ 2016-2020 đối có phần vốn còn lại thì Chính phủ hưởng ứng bổ sung 2.000 tỉ đồng cho Ngân hàng (NH) Chính sách xã hội để dành 1 phần tiền trong đó nhằm thực hiện chính sách bán hàng nhà ở xã hội đến năm 2020.
Trên thực ở, chính sách bán hàng nhà ở xã hội không được hưởng hết 2.000 tỉ đồng này mà chỉ được sử dụng phần còn lại sau khi đã thực hiện chính sách bán hàng cho người có công. Đến nay, NH Chính sách xã hội đã lấy ra 740 tỉ đồng để thực hiện chính sách bán hàng đối có người có công và trên lý thuyết, còn lại 1.260 tỉ đồng để thực hiện chính sách bán hàng nhà ở xã hội.
“Tuy nhiên, tới hết năm 2017, ở NH Chính sách xã hội chưa hề có dư nợ về nhà ở xã hội do NH này chưa hề thực hiện. Như vậy, đến khi bố trí được nguồn vốn mà vẫn không triển khai được” – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM nêu rõ.
Với sự chậm trễ trong thực hiện chính sách bán hàng như trên, người mua nhà trong thời gian qua đã phải trả lãi suất 9%-10%/năm hoặc nếu được ưu đãi lãi suất 7%/năm từ phía chủ đầu tư trong 1 vài năm thì cũng sẽ phải đối mặt lãi suất thả nổi ở 1 vài năm thứ hai.
Một dự án nhà ở xã hội ở TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa bị bạn phản ứng do chậm giao căn hộ cao tầng Ảnh: KỲ NAM
Chủ đầu tư cũng bất lợi
Ở góc độ 1 vài công ty đầu tư nhà ở xã hội, Luật Nhà ở quy định chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội cũng là đối tượng được hưởng ưu đãi lãi suất và nguồn tín dụng nhà ở xã hội. Song, từ ngày 1-6-2016, 1 vài chủ đầu tư này không được tiếp tục nhận ưu đãi nhà ở xã hội, kể cả 1 vài dự án công ty đang đầu tư dở dang. Điều này khiến 1 số công ty hưởng ứng làm hàng ngàn căn nhà ở xã hội bằng vốn của công ty.
“Nhu cầu nhà ở xã hội luôn luôn lớn nên dù không được ưu đãi vốn từ phía nhà nước thì khi đầu tư vào phân khúc này, công ty vẫn không đến nỗi không có lãi. Tuy nhiên, do người mua nhà chẳng thể tiếp cận được vốn lãi suất thấp, phải vay thương mại có lãi suất gấp đôi cộng nhiều điều kiện ngặt nghèo khác nên khả năng tiếp cận nhà ở của họ giảm xuống. Khi đó, công ty phải hỗ trợ lãi suất cho người mua nhà trong thời hạn nhất định nên bị hạn chế tối đa mức lợi nhuận” – đại diện 1 công ty nhà đất than phiền.
Một dẫn chứng cho việc chủ đầu tư cũng phải chia sẻ lợi ích có người mua nhà ở xã hội là Công ty CP Đầu tư Hải Phát có dự án The Vesta (quận Hà Đông, Hà Nội). Theo đó, trong vòng 10 năm đầu, bạn chỉ phải trả lãi suất ngang bằng có chính sách bán hàng được Thủ tướng ban hành là 5%, phần lãi suất vượt trên mức đó sẽ do công ty hỗ trợ. Tại dự án Bamboo Garden (huyện Quốc Oai, TP Hà Nội), chủ đầu tư CEO Group cũng hỗ trợ dưới hình thức bạn chi trả đủ 45% giá trị căn hộ cao tầng sẽ được hưởng lãi suất 5% trong 5 năm đầu. Tuy nhiên, cũng cần biết thêm rằng đó là 1 dự án ở khá xa nội thành TP Hà Nội. Còn đối có 1 vài dự án càng gần trọng điểm, mong muốn hỗ trợ bạn càng hạn chế bởi giá thành thi công lớn.
Thực hiện trong năm 2018?
Thông tin từ NH Chính sách xã hội cho thấy NH đã tập trung nghiên cứu kỹ cơ chế và tập huấn cho 1 vài đơn vị địa phương về 1 vài quy trình nghiệp vụ cho vay mua nhà xã hội cũng như huy động nguồn lực vốn từ dân cư để dự kiến cho chương trình ưu đãi này. Tuy chưa thông báo chính thức về việc thực hiện cho vay nhà ở xã hội nhưng NH cho rằng sẽ thực hiện cho vay ngay từ đầu năm 2018.
Tuy nhiên, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị ngoài NH Chính sách xã hội, nên chia nguồn vốn 1.260 tỉ đồng cho 1 vài NH từng thực hiện chính sách bán hàng nhà ở xã hội hiệu quả như: Vietcombank, BIDV, Agribank… để cộng làm thì hiệu quả sẽ tốt hơn.
Tìm hiểu thêm https://qov.vn