Ngành cho vay ngang hàng ở Trung Quốc đang lao đao, nói chính xác hơn, là ngành “vay ngang hàng biến tướng” tại đây đang gặp phải khủng hoảng nghiêm trọng.
Các doanh nghiệp Vay ngang hàng tại Trung Quốc thực chất là gì?
Nhiều doanh nghiệp cho vay tại Trung Quốc đang lạm dụng quá đà thuật ngữ “vay ngang hàng”, thậm chí lôi kéo được một số tiền khổng lồ từ các “nhà đầu tư”. Nhưng đa số các doanh nghiệp này đều không hoạt động dựa trên nguyên tắc căn bản của một mô hình “Peer to peer” – vay ngang hàng đích thực.
Để hình dung dễ làm, chúng ta có thể lấy ví dụ về một mô hình ngang hàng điển hình và rất nổi tiếng trên địa cầu: Uber. Uber không sở hữu xe, nhiệm vụ của họ là giúp kết nối giữa những người có xe và những người cần phương tiện để kết nối thông qua nền móng công nghệ. Cũng như Airbnb không sở hữu BĐS, hay các sàn thương mại điện tử như eBay, Lazada không sở hữu hàng hóa. Tất cả các nền móng P2P chỉ là công cụ kết nối.
Trong khi đó, các doanh nghiệp “vay ngang hàng” tại Trung Quốc vừa sở hữu nền móng trực tuyến, vừa tự lôi kéo vốn của các nhà đầu tư và chính họ là đơn vị sử dụng số vốn này để cho vay. Về thực chất thì việc này chẳng khác gì một nền móng cho vay truyền thống.
Tình trạng các doanh nghiệp vay ngang hàng lần lượt đóng cửa khiến nhiều nhà đầu tư tại Trung Quốc rơi vào tình cảnh dở khóc dở cười là có thật. Tuy nhiên đó chẳng thể là tiếng nói đại diện cho ngành tài chính trị giá 92 tỷ USD này tại Trung Quốc nói riêng, hay trên địa cầu nhìn chung, bởi về căn bản thì các doanh nghiệp này tại Trung Quốc đang hoạt động biến tướng, không đúng thực chất của vay ngang hàng.
Vậy, thế nào mới là một nền móng P2P đích thực?
Công ty vay ngang hàng không nắm giữ tiền của nhà đầu tư
Ở đó, “doanh nghiệp vay ngang hàng” (đúng hơn là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho vay ngang hàng) chỉ chịu trách nhiệm kết nối giữa những người đang có tiền dư thừa với những người đang cần tiền: họ không giữ tiền của nhà đầu tư.
Những gì mà chúng ta đang đọc những ngày qua về “khủng hoảng vay ngang hàng tại Trung Quốc” có chăng là một bộ phận các doanh nghiệp lợi dụng thuật ngữ “vay ngang hàng” để thuận lợi qua mắt các nhà đầu tư cả tin, trao toàn quyền chọn lọc số vốn của họ cho những doanh nghiệp này. Trong khi về thực chất, với một doanh nghiệp công nghệ hoạt động trong ngành P2P đích thực thì thế chủ động và quyền chọn lọc phải thuộc về “nhà đầu tư”, bởi nền móng vay ngang hàng không hề nắm giữ tiền của họ. Việc người cho vay nắm quyền chọn lọc cũng bởi vì họ chính là người có thể chịu rủi ro, nên họ chứ không phải bất kỳ ai khác, sẽ quan tâm đến trước tin tức tín dụng của người vay do hệ thống cung cấp, và tự chịu chọn lọc cho chọn lọc cho vay của mình qua nền móng P2P.
Vậy, về phía người cho vay – chẳng thể có rủi ro vì “đầu tư lớn” như nhận thức hiện tại của nhiều người. Còn về phía người đi vay, là người được hưởng lợi nhiều nhất khi mô hình vay ngang hàng tồn tại: họ được vay tiền mau chóng, tiện lợi, cắt giảm tối đa thời gian. Không có lý do gì mà họ không sẵn sàng bỏ ra một khoản phí nhỏ để được sử dụng dịch vụ tài chính tiện lợi này (cho dù mức phí này có thể cao hơn – không đáng kể – so với các mô hình cho vay truyền thống).
Người đi vay và người cho vay có mối quan hệ ngang hàng
Mối quan hệ giữa người vay và người cho vay trong mô hình P2P Lending đích thực là ngang hàng. Cùng là một cá nhân, có thể đảm nhận 2 tầm quan trọng: khi cần tiền họ là người vay, ngược lại khi có tiền nhàn hạ, họ hoàn toàn có thể trở thành người cho vay. Sự hoán đổi linh hoạt này biểu hiện đúng thực chất của một nền móng vay ngang hàng P2P.
Bảo mật tin tức người dùng qua công cụ Blockchain
Dựa vào nguyên tắc “ngang hàng” căn bản, những nền móng P2P lending đích thực chỉ đơn thuần tạo ra sân chơi giúp kết nối những người có tiền dư thừa (dù nhỏ) đến những người cần một khoản tiền (cũng nhỏ) trong ngắn hạn. Quá trình này được tối ưu và hạn chế rủi ro tới mức tối đa nhờ hệ thống Bigdata, phân tích chỉ số tín dụng của người vay (trusting score) riêng không liên quan gì đến nhau, kết hợp với công cụ mã hóa tin tức Blockchain để bảo mật tuyệt đối tin tức cho cả người cho vay lẫn người vay.
Nếu kiên nhẫn theo đuổi mô hình này, các doanh nghiệp vay ngang hàng ở Việt Nam sẽ không dẫm phải vết xe đổ của Trung Quốc, bởi vì về thực chất, chúng hoàn toàn khác nhau.
Vay ngang hàng giải quyết nhiều bài toán xã hội
Không thể phủ nhận ngành vay ngang hàng có đóng góp không nhỏ cho xã hội và là một xu hướng tất yếu trong ngành tài chính. Giúp cắt giảm tín dụng đen với một nền móng vay văn minh, mau chóng, tiện lợi và tiết kiệm thời gian – đó mới chính là những gì mà những nền móng P2P lending đích thực hướng tới.
Vay ngang hàng giúp những người không đủ điều kiện vay tại các tổ chức tín dụng chính thống có thời cơ được tiếp cận đến một phương thức vay mới. Không những vậy, phương thức này còn mau chóng, tiện lợi hơn các phương thức vay truyền thống. Thay vì phải đến tận nơi gặp mặt, đã đi vào hoạt động nhiều thủ tục rườm rà với những tiêu chí khắt khe, giờ đây nhờ hệ thống công nghệ thẩm định tiên tiến, chỉ cần có hotline, thẻ bank và khai báo tin tức chính xác, bất kì công dân nào trên 18 tuổi đều có thời cơ được vay một khoản tiền nhỏ.
Sinh viên, công nhân hoặc công nhân viên chức có mức lương thấp không ngừng nghỉ có nhu cầu vay một khoản tiền nhỏ trong ngắn hạn. Bằng chứng là có hàng nghìn đơn vay mỗi ngày được giải ngân tại Việt Nam. Thử tưởng tượng nếu không có những nền móng này, thì họ – những người yếu thế trong xã hội sẽ phải làm cách nào để mượn được một khoản tiền từ một đến vài triệu đồng khi cần kíp ngoài vay mượn người thân, bạn bè hay tìm đến tín dụng đen? Có thể thấy, vay ngang hàng đóng tầm quan trọng như một bank thế hệ mới, giải quyết nhu cầu vay những khoản nhỏ lẻ, nhanh và tiện một cách văn minh.
Hiện tại ở Việt Nam, ngành cho vay ngang hàng được phân tích là ngành tiềm năng đáng giá tỷ đô trong thị trường tài chính. Một số cái tên vượt trội trong ngành Fintech P2P tại Việt Nam phải kể đến như Tima, Vay Mượn, Mofin, Doctor Đồng… đang hoạt động với các gói hỗ trợ vay phong phú.
Nếu kiên nhẫn theo đuổi nguyên tắc của một nền móng P2P đích thực, các nền móng vay ngang hàng tại Việt Nam đang góp phần giúp rất nhiều người (không đủ khả năng hoặc không muốn vay qua các tổ chức tín dụng truyền thống) được tiếp cận đến một nền móng vay văn minh và bảo mật.
Anh Bùi
Theo Trí Thức Trẻ
Bạn đang xem chuyên mục quan tri kinh doanh ở QOV.VN