QOV.VN – Đánh giá về tác động của Luật Thuế tài sản, ông Đặng Hùng Võ cho rằng: “Nếu đánh thuế hợp lý thì sẽ tạo điều kiện tốt cho phát triển phân khúc BDS. Người dân cần cân nhắc cụ thể tình cảnh của mình khi chọn lọc tham dự phân khúc. Đầu tư trên phân khúc BDS sẽ thực chất hơn, có lại hiệu quả thực cho phát triển kinh tế đất nước”.
Bộ Tài chính vừa mở bán Dự thảo tờ trình gửi Chính phủ về yêu cầu thi công Dự án Luật thuế tài sản. Theo đấy, Bộ này đề xuất sẽ đánh thuế tài sản đối có đất ở, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, đất phi nông nghiệp nhưng sử dụng vào mục đích kinh doanh hoặc để ở.
GS Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường đã chia sẻ 1 số quan điểm có PV QOV.VN – xung quanh Dự án Luật hiện đang được dư luận cực kỳ quan tâm này.
“Bắt buộc phải làm khi nguồn thu ngân sách thu hẹp”
Thưa ông, theo ông việc đánh thuế tài sản, trong đấy chủ yếu nhắm vào BDS, vào thời điểm này có thích hợp không?
-Đề xuất của Bộ Tài chính về thuế tài sản, trong đấy chủ yếu là đổi mới sắc thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và đánh thuế vào nhà ở và một vài tài sản khác đầu tư trên đất không phải là thích hợp hay chưa vào khi này, mà đấy là điều ép buộc phải làm khi nguồn thu ngân sách nhà nước càng ngày càng thu hẹp trong tình cảnh tham dự một vài cùng đồng thương mại tự do. Các sắc thuế xuất, nhập khẩu gần như bị bãi bỏ hoàn toàn.
Hơn nữa, thuế đất, nhà ở và tài sản gắn liền có đất là 1 nguồn thu bền vững, không chỉ tạo nguồn thu hợp lý cho ngân sách, mà còn là 1 công cụ hiệu quả để điều tiết phân khúc. Thứ nhất, khi đánh lũy tiến ở mức độ cao sẽ ngăn ngừa đầu cơ, tích trữ nhà đất. Thứ hai, mọi cư dân đều phải có nghĩa vụ đấyng góp để phát triển hạ tầng, dịch vụ công cùng nơi mình ở, có bởi thế thành thị hóa mới thành công.
Thứ ba, nguyên lý “thuế cao thì giá thấp và thuế thấp thì giá cao” tạo ra hệ quả của tăng thuế nhà đất là giá nhà đất sẽ giảm, dễ giải quyết nhà ở ở thành thị. Thứ tư, khi cư dân thấy thuế nhà đất chiếm 1 phần đáng kể trong lương thì cần cân nhắc cụ thể xem mình ở đâu là thích hợp, ngăn được dòng người từ nông thôn đổ về thành thị làm phá vỡ quy hoạch thành thị.
Các nước phát triển (G7), một vài nước công nghiệp mới (G20) đã thành công trong công nghiệp hóa, thành thị hóa vì đã làm tốt việc chuyển vốn từ đất đai thành vốn tài chính, trong đấy có thuế nhà dất. Theo tôi, như sắc thuế tương tự có biện pháp kỹ thuật tốt được ban hành từ 2005 thì phân khúc bất động sản nước ta sẽ không rơi vào khủng hoảng trong GĐ 2011 – 2013, không phải đi vay ODA để nâng cấp thành thị, ngân sách nhà nước không quá gặp khó và năng lực tranh giành quốc gia sẽ cao hơn.
Theo ông, mức thuế suất cũng như ngưỡng giá trị không chịu thuế có thích hợp có bối cảnh Việt Nam? Ông có thể cho biết thêm về bí kíp của một vài nước khác như thế nào?
-Từ một vài bí kíp tốt của một vài nước, có thể rút ra 1 số kết luận mà ta có thể học tập để ứng dụng. Thứ nhất, thuế sử dụng đất được ứng dụng như nghĩa vụ đấyng góp tài chính cho quốc gia của mỗi người sử dụng nguồn lực đất đai luôn được coi bình đẳng đối có mọi người.
Thuế này tạo nguồn thu chiếm dao động 30% tổng thu ngân sách nhà nước, là nguồn thu chính cho ngân sách địa phương, sử dụng để đầu tư phát triển hạ tầng, dịch vụ công cùng. Sắc thuế này đánh trên giá trị đất đai có tỷ suất từ 1% tới 1,5%, đánh lũy tiến theo tổng diện tích sử dụng. Nước ta cũng đánh thuế này theo giá trị đất đai nhưng có tỷ suất chỉ 0,03%, nguồn thu gần như không đáng kể, chỉ chiếm dao động 0,4% nguồn thu từ đất và dao động 0,04% tổng thu ngân sách.
Thứ hai, thuế nhà ở lại không đánh theo giá trị mà đánh theo tổng diện tích nhà ở trên đầu người có tỷ suất thuế thích hợp có từng vùng, có đánh lũy tiến theo tổng diện tích để bảo đảm công bằng, biểu hiện trách nhiệm đấyng góp của mỗi cư dân cho nâng cấp tiện ích công cùng ở khu dân cư mà mình đang sống. Khi đánh theo giá trị sẽ kìm hãm đầu tư nhà ở, không ai muốn đầu tư nhà có giá trị cao, người ta chỉ muốn ở các ngôi nhà không kiên cố.
Thứ ba, một vài tài sản khác đầu tư trên đất được đánh thuế trên tiêu chuẩn khuyến khích các nơi có hệ số sử dụng đất cao, khuyến khích đầu tư sản xuất kinh doanh có hiệu quả nhằm tiết kiệm sử dụng đất đai.
Thứ tư, sắc thuế sử dụng đất, thuế nhà ở, thuế tài sản gắn liền có đất không chỉ tạo nguồn thu ngân sách mà còn là công cụ quan trọng để ngăn ngừa hiện trạng đầu cơ nhà đất; để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, ngăn ngừa hiện trạng có đất nhưng sử dụng kém hiệu quả hoặc không sử dụng; để điều tiết phân bố dân cư và hạn chế dòng người di cư vào một vài thành thị lớn trên tiêu chuẩn đánh thuế cao vào các khu vực thành thị cần giảm tỷ lệ dân cư.
Thứ năm, nguyên lý căn bản của phân khúc bất động sản là “thuế cao thì giá thấp, thuế thấp thì giá cao” khiến cho khi nâng mức thuế lên cao hơn sẽ tạo hệ quả tất yếu là giá nhà đất sẽ giảm đi tương ứng, làm giảm kinh phí đầu vào đất đai trong sản xuất hàng hóa, nâng cao năng lực tranh giành quốc gia.
Thứ sáu, sắc thuế về nhà ở và tài sản đầu tư trên đất chỉ tập trung vào các địa bàn phát triển, thích hợp có nguồn lương của dân cư đối có từng GĐ phát triển, không tạo gánh nặng nghĩa vụ tài chính cho nhóm người nghèo, người có lương thấp. Trước hết, chỉ nên đánh thuế nhà ở ở khu vực thành thị, khu vực ngoại vi thành thị và một vài khu vực nông thôn được quy hoạch trở thành thành thị
“Đánh thuế như thế nào mới là điều quan trọng”
Ông đánh giá luật thuế này sẽ tác động như thế nào tới người dân, công ty cũng như phân khúc BDS?
-Vấn đề là thuế nhưng đánh thuế như thế nào mới là điều quan trọng. Tôi đã nói tới kỹ thuật đánh thuế hợp lý ở trên. Nếu đánh thuế hợp lý thì sẽ tạo ngữ cảnh tốt cho phát triển phân khúc BDS. Người dân cần cân nhắc cụ thể tình cảnh của mình khi chọn lọc tham dự phân khúc. Đầu tư trên phân khúc BDS sẽ thực chất hơn, có lại hiệu quả thực cho phát triển kinh tế đất nước. Giá nhà đất sẽ thấp đi, tạo năng lực tranh giành cao cho nền kinh tế.
Hiện ở đất đai vẫn thuộc có toàn dân nhưng đánh thuế tài sản liệu có đúng quy định và thích hợp hay không, thưa ông?
-Câu chuyện có toàn dân về đất đai ở nước ta GĐ này chỉ như 1 chủ trương chính trị, toàn dân đã trao quyền sử dụng gắn có nhiều quyền định đoạt cho người sử dụng đất. Quyền sử dụng đất đã trở thành tài sản của người sử dụng đất.
Chế độ có toàn dân về đất đai ở nước ta được gọi là chế độ công hữu đất đai mở rộng, không khác mấy so có chế độ có tư nhân hạn chế ở 1 số quốc gia khác. Việc đánh thuế sử dụng đất đối có đất thuộc chế độ công hữu mở rộng cũng không có gì trái về lý luận kinh tế – chính trị học.
Trên thực ở, cũng có ý kiến tỏ ra lo lắng vì cơ sở dữ liệu về nhà, đất của Việt Nam chưa đầy đủ. Ông đánh giá như thế nào về vấn đề này và cần phải làm gì để chắc chắn công bằng?
-Đây là câu chuyện về hành chính thuế và đòi hỏi một vài biện pháp kỹ thuật để giải quyết. Đáng ra, kể từ khi Quốc hội chọn lọc 1 hệ thống đăng ký cho cả đất đai, nhà ở và tài sản đầu tư trên đất (2009) thì lo lắng này không còn nữa mới phải. Trên thực ở, hồ sơ địa chính cũng còn thiếu khá nhiều tài sản gắn liền có đất. Tất nhiên, thiếu dữ liệu nhà thì có thể giao cho tổ dân phố kiểm tra việc kê khai của từng hộ, từng nhà để có cơ sở tính thuế.
Từ 1 phía khác, cần ép để Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức đã đi vào hoạt động hệ thống hồ sơ địa chính gắn có tài sản gắn liền có đất để tính thuế nhà ở và tài sản gằn liền có đất chính xác hơn trong tương lai.
Có ý kiến đã từng nêu việc đánh thuế có căn nhà thứ 2, tuy nhiên, ở dự thảo lần này, Bộ Tài chính không đưa nội dung trên vào dự án. Theo ông so có phương án đánh thuế có căn nhà thứ 2 thì việc đánh thuế như dự thảo GĐ này có tối ưu hơn không?
-Đúng là việc kiến nghị đánh thuế ngôi nhà thứ hai là không thích hợp có nước ta. Đây là một vàih học tập bí kíp của Singapore rất vụng về. Nay lại kiến nghị đánh thuế nhà ở có giá trị từ 700 triệu đồng trở lên cũng là kiến nghị không chuẩn về kỹ thuật đánh thuế nhà ở.
Như trên đã đánh giá, thuế đánh vào nhà ở mà đánh theo giá trị sẽ kìm hãm đầu tư nhà ở, cần đánh theo tổng diện tích trên đầu người nhằm biểu hiện sự đấyng góp của mọi cư dân vào phát triển khu dân cư mình đang ở. Tất nhiên, đánh thuế theo tổng diện tích sẽ phức tạp hơn nhưng hiệu quả hơn và đúng hơn.
Như vậy, cả hai lần đề xuất của Bộ Tài chính đối có thuế nhà ở đều chưa chính xác, thiếu tính chuyên nghiệp. Việc đánh thuế nhà ở là cần thiết, nhưng đánh như thế nào để không kìm hãm phát triển là nhân tố kỹ thuật cần tư duy kỹ lưỡng.
Phương Dungghi
Tìm hiểu thêm he so su dung dat la gi ?
Bạn đang xem chuyên mục Bat Dong San ở QOV.VN