Trở thành CEO của một tập đoàn quốc tế khi chỉ mới 35 tuổi, Jorgen Vig Knudstorp chủ trương kiểm soát kinh phí, dẹp hết dự án địa ốc “vô bổ” và đề nghị kỹ thuật viên đến tận nhà quý khách để khảo sát … từ đó đưa Lego từ vực phá sản thành thương hiệu mạnh nhất địa cầu với doanh thu 7,2 tỷ USD!
Lego và hành trình đánh mất chính mình
Câu chuyện “cổ tích Lego” bắt đầu vào những năm 1930, khi cuộc Đại suy thoái buộc người thợ mộc người Đan Mạch Ole Kirk Christiansen phải “thay đổi hay là chết”, ông đã đặt tên doanh nghiệp Lego của mình dựa trên 2 chữ Đan Mạch – Leg Godt, nghĩa là “chơi tốt”.
Cho đến những năm 1980, Lego đã trở thành nhãn hiệu đồ chơi phổ biến nhất địa cầu. Nhưng thành công trên mau chóng “biến tướng” khi Lego quá tự tin vào thương hiệu của mình và bắt đầu lấn sân sang trọng các ngành nghề “xa lạ”.
Theo giáo sư kinh tế Anne-Valerie Ohlsson-Corboz của Đại học Quản Lý Singapore: “Như nhiều thương hiệu lớn, Lego dần đánh mất thực chất của mình, họ bắt đầu sản xuất đồng hồ, quần áo, điện ảnh, phát hành sách và khai trương Công viên vui chơi Legoland… Tập đoàn Lego mở rộng ra một loạt ngành nghề mà họ không có một chút bí kíp nào, tất cả vì ham muốn tăng thêm thị phần và chắc chắn địa điểm số 1 trên thị trường đồ chơi.”
Nhưng thời đại trò chơi điện tử bùng nổ vào những năm 90 với những tên tuổi như PlayStation và Nintendo đã làm địa điểm dẫn đầu của Lego bị lung lay. Thương hiệu này không những không tham khảo lại giá trị cốt lõi của mình mà còn mượn thêm tiền để đầu tư vào những mẫu mã đồ chơi được lắp ráp sẵn, đánh mất đi thực chất vốn có.
Trong thời kỳ khủng hoảng, Jorgen Vig Knudstorp gia nhập Lego với tầm quan trọng giải đáp viên khi mới chỉ 33 tuổi. Ông phát biểu trên Channel NewsAsia: “Lego gần như đánh mất chính mình. Thương hiệu không còn mạnh như khi trước, không một ai biết tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp thật sự là gì.”
“Có lẽ anh sắp bị đuổi rồi”
Đến tháng 2 năm 2003, tất cả các trung tâm bán lẻ lớn trên khắp địa cầu, nhất là chuỗi đồ chơi Toys R Us đều tồn kho hàng triệu USD tiền Lego không bán được.
Không những thế, nhằm lôi kéo trẻ em trên toàn địa cầu, Công viên trò chơi Legoland bắt đầu mọc lên khắp mọi nơi, “đốt” một khoản tiền khổng lồ trong ngân sách của tập đoàn. Và vì Lego không phải là một “chuyên gia” trong ngành vui chơi, Legoland trở thành một nỗi ám ảnh tài chính mỗi kỳ báo cáo của doanh nghiệp mẹ.
Knudstorp đã nhận ra các vấn đề “gai mắt” này kể từ khi gia nhập vào năm 2001, nhất là khi ông xuất thân từ tập đoàn tài chính trứ danh McKinsey.
Lego trên đỉnh vinh quanh đã nhầm lẫn cách tân và phát triển và thành công, thương hiệu Lego lấn sân nhiều đến mức tự đẩy mình vào bờ vực phá sản. Nhưng không một ai trong ban quản lý cấp cao của Lego nhận ra được điều này, nên trong vòng 2 năm ròng, Knudstorp đã thu thập chủ kiến của nhân viên và quý khách của Lego nhằm thay đổi góc nhìn của các sếp.
Khủng hoảng lên đến đỉnh điểm vào năm 2003, tập đoàn Lego “chững” lại với dao động nợ chẳng thể trả hơn 800 triệu USD, Knudstorp nhân thời cơ này liều mình trình bày tất cả dữ liệu ông đã thu thập được cho ban quản trị, dự đoán rằng tập đoàn Lego sẽ đối mặt với phá sản nếu không thay đổi ngay lập tức.
Knudstorp nhớ lại: “Một số thành viên trong hội đồng bảo tôi rằng: ‘Chúng tôi không đồng tình, dự đoán về mai sau của anh là hoàn toàn thiếu cơ sở!’ Tôi nhận ra thật sự thất bại khi bước ra khỏi phòng họp, tôi còn gọi cho vợ mình để báo rằng đây có lẽ là ngày làm việc cuối cùng của tôi.”
Nhưng điều kỳ lạ là Knudstorp không hề bị sa thải.
Ông còn được ban quản trị đề cử lên thành CEO vào năm 2004, với nhiệm vụ chính là vực dậy tập đoàn đồ chơi đang lỗ gần 1 triệu USD mỗi ngày.
Thương hiệu mạnh nhất địa cầu
Đây là một chọn lọc cực kỳ táo bạo của ban quản trị Lego, chưa bao giờ tập đoàn này có CEO không phải là người nhà của nhà sáng lập, và với chỉ 35 tuổi, Knudstorp được giả dụ “gà mờ” so với các CEO tập đoàn đa quốc gia khác.
Dập tan mọi nghi ngờ, Knudstorp đã dẫn đầu một cuộc lội ngược dòng ngoạn mục cho Lego qua việc tập trung vào giá trị cốt lõi: những mảnh ghép bằng nhựa.
Knudstorp đầu tư hẳn một nhóm chuyên gia tâm lý học để làm việc với những thượng đế nhỏ tuổi của Lego. Một nhân viên cho hay: “CEO đề nghị nhân viên thiết kế phải “sống” chung với gia đình có con nhỏ trong một tuần, nhằm xem các vị khách chơi gì mỗi ngày, chơi như thế nào, cách các bé xây và tháo dỡ mô hình lego… tất cả dữ liệu đó sẽ được dùng để thay đổi từ các bước thiết kế sản phẩm.”
Knudstorp cũng “bơm” vào doanh nghiệp một tinh thần “tiết kiệm”, đặc trưng là ở khâu sản xuất. Vào những năm 1990, Lego có hơn 14.000 mảnh ghép khác nhau với kinh phí sản xuất khổng lồ, vị CEO trẻ đã đưa ra vô vàn biện pháp để cắt số lượng mảnh ghép xuống chỉ còn 5.000 miếng.
Tiếp theo đó, Lego bán tất cả cổ phần của những dự án địa ốc không trọng điểm, bao gồm nhiều công viên vui chơi Legoland và hàng chục dự án địa ốc khác tại Mỹ, Úc và Hàn Quốc.
Chỉ trong một thời gian ngắn, Lego từ một doanh nghiệp “lỗ triền miên” trở thành một doanh nghiệp có lợi nhuận, và ấn tượng hơn là doanh thu Lego tăng vọt gấp 6 lần, đạt hơn 7,23 tỷ USD vào năm 2015. Lego cũng đồng thời được vinh danh là thương hiệu có giá trị nhất địa cầu vào thời điểm đó.
Tính đến ngày nay, Lego tự tin sản xuất hơn 36 tỷ mảnh ghép mỗi năm, và trong những mùa bán hàng trọng điểm như Giáng Sinh, 28 bộ Lego được bán ra trong … mỗi giây!
Sau khi ổn định tình hình tài chính của tập đoàn, Knudstorp tập trung vào cách tân và phát triển sản phẩm lên một tầm cao mới, tham vọng của ông là “tiếp cận mọi đứa trẻ tại mọi quốc gia trên toàn địa cầu”.
Knudstorp từ chức CEO vào năm 2016 để gia nhập ban quản trị Lego Brand, chuyên về các dự án địa ốc mở rộng ra thị trường nước ngoài. Ông còn được Starbucks đề cử vào hội đồng quản trị vào tháng 1 năm 2017.
Lê Thanh Sang
Theo Trí Thức Trẻ
Bạn đang xem chuyên mục quan tri kinh doanh ở QOV.VN