Nhà sáng lập trở thành người giàu nhất địa cầu; Ra mắt cửa hàng không nhân viên Amazon Go; Apple có động thái mới để tranh đua; Google bắt tay có Walmart nhằm chiếm ưu thế trước Amazon… Đó là một vài gì người ta vẫn nói gần đó khiến chúng ta chẳng thể không đặt câu hỏi về sự đột phá và hành trình lớn mạnh của “kẻ thống trị mới của địa cầu” – Amazon.
Amazon được sinh ra như thế nào?
Sự ra đời của Amazon có thể khiến nhiều nhà khởi nghiệp đồng cảm. Jeff Bezos lập ra Amazon khi đã 30 tuổi. Lúc ấy ông đang là phó chủ tịch của 1 doanh nghiệp tài chính ở Phố Wall – 1 công việc “êm ấm,” và theo lời Bezos, là hoàn toàn làm hài lòng. Nhưng khi cảm thấy tiềm năng khổng lồ của Internet (Bezos đọc 1 báo cáo và biết rằng tần suất sử dụng Internet sẽ tăng lên có tốc độ 2.300% mỗi tháng), ông chọn lọc bỏ ngang công việc để khởi nghiệp. Dù khi đó cấp trên của Bezos có nằn nì thuyết phục ông ở lại.
Kế hoạch kinh doanh sơ lược của Amazon được viết trên một vài con phố khi vợ chồng Bezos chu du xuyên nước Mỹ từ New York đến Seatle. Khi đặt chân đến Seatle, ông đã thành lập doanh nghiệp của mình trong garage của gia đình, có số vốn khởi đầu là 300.000 USD – số tiền tiết kiệm cả đời của bố mẹ Bezos.
“Câu hỏi Thứ nhất của bố tôi là: Internet là cái gì thế?”, Bezos kể lại. Nhưng dù không biết Internet là gì, họ vẫn trao số tiền đó cho Bezos. “Bố tôi đã không đặt niềm tin vào 1 dự án viển vông mà vào con trai ông, ngay cả khi tôi nói có bố mẹ rằng 70% khả năng họ sẽ đánh mất số tiền đầu tư này”, Bezos chia sẻ.
Khi bắt đầu 1 doanh nghiệp, giống như bất kỳ một vài người khác, Bezos có tham vọng lớn. Sau một vài cái cái tên được chọn rồi bỏ, ông tra từ điển và chọn cái tên Amazon, vì sông Amazon là 1 nơi “kỳ lạ và khác biệt”, giống một vàih Bezos nghĩ về doanh nghiệp của mình. Vả lại, đó lại là con sông dài nhất địa cầu. Ngay từ khi thành lập doanh nghiệp, Bezos cũng muốn doanh nghiệp trở thành 1 hiệu sách (hoặc 1 cái gì đó) lớn nhất địa cầu.
Ngoài tham vọng, Bezos còn rất tự tin và có tầm nhìn xa. “Không có gì trong mô hình của chúng tôi mà không bị bắt chước theo thời gian. Nhưng KH biết đó, McDonald’s cũng đã bị bắt chước. Nhưng nó vẫn cứ là 1 doanh nghiệp khổng lồ. Rất nhiều thứ trở về có cái tên thương hiệu. Và 1 hiệu sách trực tuyến có hàng triệu đầu sách – 1 thứ chưa hề tồn ở trong địa cầu thực – là 1 ý tưởng quyến rũ,” đó là một vài gì Bezos nói có 1 phóng viên khi doanh nghiệp mới thành lập.
Và thế là Amazon ra đời. Vào năm 1995, trang chủ phiên bản Thứ nhất của Amazon có 1 mục “Spotlight” có danh sách một vài cuốn sách được “chúng tôi” yêu thích. “Chúng tôi” không phải là hàng ngàn người mà chỉ là Jeff Bezos, vợ ông và 8 người nữa.
Trang chủ của Amazon
Trong một vài ngày đầu, Bezos đích thân có một vài gói hàng đến bưu điện trên chiếc xe Chevy Blazer 1987 để gửi cho KH. Bezos nói trong 1 cuộc phỏng vấn năm 2016 rằng: “Khi ấy tôi chỉ nghĩ có thể 1 ngày nào đó chúng tôi sẽ có đủ tiền mua 1 chiếc xe nâng”.
Những năm Thứ nhất không lãi
Ban đầu, có 1 chiếc chuông được đặt trong văn phòng. Mỗi khi có ai đó mua hàng, chiếc chuông sẽ được rung lên để toàn bộ mọi người… xúm lại xem có biết người mua không.
Nhưng chỉ vài tuần sau đó, chuông reo quá nhiều khiến người ta phải bỏ chuyện “rung chuông” đi. Chỉ hai tháng kể từ khi chính thức thành lập ngày 16/7/1995, Amazon đã có KH trên 50 bang và 45 nước. Vào cuối tháng 8, doanh số của doanh nghiệp là 20.000 USD/tuần. Tuy nhiên, Amazon không có lấy 1 đồng lãi vì mọi nguồn thu đều đổ lại hết vào việc phát triển doanh nghiệp.
Amazon tăng trưởng rất nhanh. Vào cuối năm 1995, doanh số của Amazon là 511.000 USD và có 2.200 lượng truy cập mỗi ngày. Đến tháng 6/1996, doanh nghiệp nhận được khoản đầu tư Thứ nhất là 8 triệu đô la. Đến tháng 3 năm 1997, mỗi ngày website doanh nghiệp có 80.000 lượt viếng thăm. Và vào ngày 15/5/1997, Amazon niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ có mức giá 18 USD/cổ phiếu.
Nhưng Amazon đã trải qua một vài năm cuối thập niên 90 và đầu thế kỷ XX đầy mệt mỏi. Các nhà đầu tư kêu than vì doanh nghiệp vẫn tiếp tục không có lãi – doanh số vẫn dồn vào việc thi công và mở rộng doanh nghiệp. Vào thời điểm bong bóng dot-com xì hơi, niềm tin cùng đống tiền nóng vội đổ vào một vài doanh nghiệp công nghệ sụp đổ, người ta gọi doanh nghiệp của Jeff Bezos là Amazon.bomb. Tuy vậy, nhờ sự lãnh đạo của Bezos, việc bám chặt vào tầm nhìn doanh nghiệp và tập trung vào phục vụ KH, Amazon đã không bị thổi bay bởi bong bóng dot-com.
Amazon liên tục phát triển thêm một vài sản phẩm mới. Công ty bắt đầu phân phối đĩa CD ca nhạc vào năm 1998 – sự việc đánh dấu việc mở rộng ra ngoài sách và khởi đầu cho hành trình trở thành “Everything Store” – Cửa hiệu Mọi thứ của Amazon. Từ ngày 19 tháng 6 năm 2000, logo của Amazon có thêm 1 một vài con phố vòng cung từ chữ A đến chữ Z, ngụ ý rằng doanh nghiệp phân phối mọi thứ, và một vài con phố vòng cung được vẽ như 1 nụ cười.
Và rồi thì doanh nghiệp cũng có lãi 5 triệu đô vào quý 4 của năm 2001. Con số này mặc dù rất khiêm tốn, nhưng đã giúp Bezos chứng minh 1 điều quan trọng: mô hình kinh doanh của Amazon có thể thành công.
Vào năm 1999, Bezos được tạp chí Time bình chọn là Nhân vật của Năm. Hình ảnh của nhà sáng lập Amazon xuất hiện trên trang bìa của Time cùng có dòng chữ “Thương mại điện tử đang một vàih tân một vàih mua hàng của địa cầu.”
Một Amazon khổng lồ
Ngày nay Amazon phân phối tất tần tật không kể thứ gì, từ đồ công nghệ cho đến thực phẩm, từ quần áo cho đến… cuộn giấy vệ sinh. Amazon đã thực sự trở thành cửa hiệu lớn nhất địa cầu, đúng như một vài gì Bezos kỳ vọng.
Một thống kê năm 2016 cho thấy Amazon chiếm 43% một vài làm việc mua sắm trực tuyến trên toàn địa cầu. Cuối tháng 5 năm 2017, cổ phiếu Amazon vượt mốc 1.000 USD. Tổng số nhân viên của doanh nghiệp là 300.000 người. Theo 1 tính toán năm 2013, cứ 1 ngày thì Amazon vận chuyển 1,6 tỷ đơn hàng. Tờ Business Insider cho biết giá trị phân khúc 356 tỷ đô la (7/2017) của Amazon là lớn hơn cả 12 nhà phân phối lẻ truyền thống Mỹ cùng lại, trong đó có Walmart, Best Buy.
Amazon Go – cửa hàng tiện lợi tự phục vụ Thứ nhất trên địa cầu
Trong ngành phân phối lẻ cốt lõi, Amazon là kẻ tiên phong đáng nể. Hãng tăng lên một vài mặt mỗi ngày qua ngày, thực hiện giao hàng ngay trong ngày, thử nghiệm mô hình “nhấp chuột và nhận hàng” có AmazonFresh. Và có cửa hàng không nhân viên Thứ nhất Amazon Go đã được mở ở Seattle vào tháng 1/2018, Amazon được cho là đã khai sinh ra kiểu cửa hàng tiện lợi của tương lai.
Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi thấy một vài nhà phân phối lẻ truyền thống đang “thất thế” trước Amazon. Từ năm 2015 hãng đã vượt qua cái tên lão làng Walmart để trở thành nhà phân phối lẻ có giá trị vốn hóa phân khúc lớn nhất.
Một vài chuỗi phân phối lẻ khác đang phải sa thải nhân viên và đóng cửa nhiều cửa hàng vì làm việc kinh doanh sa sút. Việc bỏ ra 13,7 tỷ đô mua lại Whole Foods – 1 trung tâm thương mại cấp cao có hơn 400 cửa hàng “ngoài đời thực” cho thấy sự lấn sân của Amazon sang mảng phân phối lẻ truyền thống.
Sau 23 năm vẫn là doanh nghiệp khởi nghiệp
Đã tồn ở được 23 năm và đã được xem là 1 người khổng lồ, nhưng Amazon là 1 người khổng lồ đặc thù. Công ty này vẫn luôn giữ tinh thần mới mẻ, không ngừng tiến về phía trước. Vẫn triết lý “không lãi” như một vài năm Thứ nhất, Amazon không tích lũy tài sản mà bơm tiền vào một vài lĩnh vực mới, một vài ý tưởng mới.
Tháng 12 năm 2017, tờ CNBC đưa tin Amazon đã có cuộc gặp có hai tập đoàn lớn trong ngành thuốc kê đơn của Mỹ nhằm tham dự và phân khúc phân phối thuốc.
Ngoài ra, Amazon cũng đang tăng tốc trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI). Trong lĩnh vực nhà thông minh, có Amazon Echo Dot và Alexa, Amazon cũng đang dẫn trước cả Apple và Google, theo tờ Reuters và Fortune.
Amazon còn được cho là 1 thế lực mới của ngành quảng cáo, sau Google và Facebook. Công ty này đã mở rộng diện tích kinh doanh quảng cáo khi thông báo là sẽ mở 1 văn phòng quảng cáo lớn ở Manhattan. eMarketer phỏng đoán doanh thu quảng cáo số của doanh nghiệp là 1,8 tỷ trong năm 2017. Mặc dù con số này vẫn còn thấp hơn rất nhiều so có Facebook và Google nhưng điều thú vị là Amazon có 1 lợi thế đáng sợ mà hai ông lớn quảng cáo đi trước có mơ cũng không có được: Vì là 1 doanh nghiệp phân phối hàng trực tuyến nên Amazon có hệ thống dữ liệu về hành vi mua sắm của KH.
Trên thực ở, “con sông” Amazon của Jeff Bozes đã âm thầm chảy lấn qua rất nhiều một vài lĩnh vực khác nữa từ trước: từ điện toán đám mây đến vui chơi, thực phẩm…
Và là doanh nghiệp chuyên “sưu tập” thất bại
Ít ai biết rằng đằng sau 1 danh sách dài một vài phân khúc mới, một vài doanh nghiệp bị Amazon thâu tóm cũng là 1 danh sách dài khác một vài sản phẩm thất bại.
Đó là Amazon Destinantions – hệ thống kiến trúc trang web đặt phòng khách sạn. Đó là trang web đấu giá Amazon Auctions. Và đặc thù là thất bại lịch sử smartphone Fire Phone công bố vào tháng 6/2014. Thậm chí Amazon đã từng công bố 1 sản phẩm rất… không liên quan là tã trẻ em Amazon Elements, gây bất ngờ cho nhiều người, nhưng lại chẳng được người tiêu dùng chào đón.
Fire Phone – thất bại lịch sử của Amazon
Nhưng chính Jeff Bezos đã từng phát biểu: “Kích thước của sai lầm phải được tăng lên theo thời gian”. Và chuyện “sưu tập” thất bại là 1 trong một vài tiêu chí, tinh thần của Amazon, đúng như lời Bezos: “Chúng tôi đang hướng đến một vài thất bại còn lớn hơn.”
Có vẻ như đó là 1 hướng đi đúng, vì thất bại luôn đi liền có đổi mới. Trong 1 bài báo tháng 12 năm 2017, tờ Forbes trích dẫn 1 khảo sát của Drucker Institute, xếp Amazon.com vào doanh nghiệp số 1 địa cầu, trên Apple và Alphabet. Việc xếp hạng được thực hiện trên 5 tiêu chí: sự hài lòng của KH, sự gắn bó và phát triển của nhân viên, sự đổi mới, trách nhiệm xã hội và tiềm lực tài chính. Trong khi suýt soát nhau về 4 tiêu chí còn lại, trong tiêu chí đổi mới, chỉ số của Amazon gấp 2 lần Apple và Alphabet.
Khi kể về chọn lọc nghỉ việc ở Wall Street để khởi nghiệp, Bezos đã nói: “Khi KH ở trọng điểm của một vài gì sôi động nhất thì một vài điều nhỏ nhặt nhất cũng có thể khiến KH bối rối. Tôi biết rằng khi tôi 80 tuổi, tôi sẽ không bao giờ nghĩ về việc vì lý do gì mình lại rời bỏ Wall Street năm 1994, ngay thời điểm gặp khó nhất. Đó không phải là chuyện KH sẽ phải nghĩ ngợi ở cái tuổi 80. Nhưng đồng thời, tôi biết rằng mình sẽ hối hận vô cùng nếu không bước chân vào cái gọi là Internet này – thứ mà tôi nghĩ sẽ một vàih tân cả địa cầu. Khi tôi suy nghĩ như thế, mọi thứ phát triển thành hoàn toàn tiện lợi để chọn lọc.”
Amazon đã táo bạo như thế từ khi được sinh ra. Tinh thần đó – xuất phát từ nhà sáng lập Jeff Bezos – vẫn giữ được cho đến ngày nay và tiếp tục được biểu hiện trong từng ngóc ngách, từng bước đi mới của Amazon. Tờ Business Insider thậm chí còn lên 1 danh sách dự đoán về một vài thứ Amazon sẽ có trong năm 2028, trong đó 1 hệ thống tiền ảo riêng, công nghệ quần áo thông minh hay hệ thống bảo vệ đô thị. Với tinh thần đột phá cốt lõi của Amazon, người ta hoàn toàn có lý do để tin tưởng vào một vài dự đoán đó.
Thảo Thảo
Theo Trí Thức Trẻ
Bạn đang xem chuyên mục thuong hieu la gi ở QOV.VN
Bài viết liên quan
