Huy động nguồn vốn tư nhân cho 1 số dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đang được nhiều địa phương coi là “phép màu” để 1 sốh tân hạ tầng giao thông. Xung quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc thảo luận có TS Phạm Sanh (chuyên gia giao thông – thành thị).
Nếu dùng ngân sách, mỗi năm thiếu cả nghìn đô phát triển hạ tầng
Thưa ông, ông phân tích thế nào về vai trò của dòng vốn tư nhân trong 1 số dự án cơ sở hạ tầng giai đoạn này trên địa cầu?
Khoản tiền cần dùng để đầu tư cơ sở hạ tầng (CSHT) trên địa cầu giai đoạn này đã chuyển từ con số tỷ đô la Mỹ (billion) sang nghìn tỷ (trilion). Dự báo, từ đây đến năm 2.030, địa cầu cần dao động gần 50 nghìn tỷ đô, trong đây 26 nghìn tỷ cho 1 số nền kinh tế mới nổi, để đầu tư xây dựng cải tạo nâng cấp CSHT.
Nếu chỉ dùng ngân sách, mỗi năm thiếu dao động từ 350 tỷ đến 1.000 tỷ đô và dao động 1 sốh thiếu hụt này càng khi càng tăng. Do vậy, Chính phủ 1 số quốc gia trên địa cầu đều thấy rõ sự cần thiết phải huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân để phát triển, thậm chí quản lý khai thác hệ thống CSHT.
Ông có thể nói rõ hơn về nhu cầu vốn tư nhân để phát triển cơ sở hạ tầng cơ sở ở Việt Nam?
Theo nhận xét của Ngân hàng phát triển Á châu ADB, Việt Nam là nước có nền kinh tế chưa lớn, sức tranh đua chưa cao, nhưng nhu cầu đầu tư nhìn chung và đầu tư cho cơ sở hạ tầng nói riêng khá lớn, xếp hạng nhất nhì trong khu vực.
TS Phạm Sanh – Chuyên gia giao thông.
Bình quân hàng năm, chi đầu tư cho hạ tầng dao động 10% GDP. Tuy nhiên so có nhu cầu thực ở dao động 20 tỷ đô la Mỹ mỗi năm, bằng nguồn vốn ngân sách, chúng ta chỉ mới cung cấp được dao động 30%. Để bù vào dao động 1 sốh thiếu hụt càng ngày càng tăng quá lớn này, trong khi nguồn ODA càng ngày càng giảm để chuyển sang vay thương mại, chỉ có biện pháp huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân (hay ưa dùng khái niệm xã hội hóa).
Hiện nay việc huy động nguồn lực tư nhân phát triển hạ tầng đang được nhiều địa phương coi là “phép màu” để 1 sốh tân hạ tầng giao thông. Theo ông ở sao?
Việc huy động nguồn lực tư nhân phát triển hạ tầng đang được nhiều địa phương coi là “phép màu” là việc tất yếu không gì gây bất ngờ hoặc quá ngạc nhiên bởi đây là xu thế phát triển chung của địa cầu, không chỉ nước nghèo mà nước giàu cũng cần nguồn lực khu vực tư nhân, huy động còn nhiều hơn 1 số nước nghèo hoặc đang phát triển.
Hiện nay,ngay cả đô thị lớn như TPHCM, Hà Nội vẫn còn thiếu vốn đầu tư phát triển CSHT (trong đây hạ tầng giao thông là chính) thì 1 số địa phương khác trên cả nước thiếu hụt là điều dễ hiểu. Chính vì vậy, đã đến khi phải khẳng định và phát huy vai trò “phép màu” của nguồn vốn tư nhân trong phát triển CSHT.
Đặc biệt, trong tình hình thực ở phát triển của Việt Nam, do 1 số vấn đề lịch sử nhu cầu đầu tư hạ tầng, giao thông phải quá lớn, ngoài tầm chi ngân sách. Với 1 số nước, để đầu tư CSHT, ngân sách 70% và khu vực tư nhân 30%. Việt Nam chúng ta ngược lại, ngân sách 30% và tư nhân 70%. Không làm CSHT thì không phát triển, thậm chí thụt lùi đi sau 1 số nước trong khu vực. Như vậy, việc lôi kéo vốn tư nhân được xem là phép màu cũng không có gì quá đáng.
Thành công của Quảng Ninh cần nhân rộng
Thưa ông, trong 4 năm qua Quảng Ninh đã huy động được 48.000 tỷ đồng cho 1 số dự án xã hội hóa lớn như xa lộ Hạ Long – Vân Đồn, sân bay quốc tế Vân Đồn … Đồng thời đây cũng là địa phương thực hiện tốt chủ trương tỉnh giải phóng mặt bằng giao quỹ đất sạch cho nhà đầu tư. Theo ông, 1 số địa phương trên cả nước có thể xem xét được các bí kíp, bài học nào từ Quảng Ninh?
Theo tôi, thành công của Quảng Ninh đến từ 3 nhân tố. Thứ nhất là vai trò lãnh đạo của 1 số cấp Chính quyền và cả hệ thống chính trị, luôn kiên nhẫn sâu sát gỡ từng cái khó cho nhà đầu tư. Thứ hai, Quảng Ninh cũng có sáng tạo trong 1 sốh làm, đây là chịu trách nhiệm giải tỏa trắng bồi thường xong mới giao mặt bằng cho nhà đầu tư, tạo điều kiện cho nhà đầu tư thực hiện suôn sẻ kịp công đoạn, đây cũng chính là trách nhiệm san sẽ rủi ro cho 1 số nhà đầu tư PPP. Bên cạnh đây, có công thức, Ngân sách 1- Nhà đầu tư 8, Quảng Ninh đã làm quá hoàn hảo.
Vừa rồi, trong chuyến thăm và làm việc có tỉnh Quảng Ninh, Bộ trưởng Bộ GTVT đã phân tích cao và khen ngợi các thành tích Quảng Ninh trong việc huy động nguồn vốn khu vực tư nhân vào công cuộc phát triển hệ thống CSHT của tỉnh, độc đáo là 1 số dự án PPP về giao thông (cả cầu các con phố, sân bay, bến cảng…). Tôi cho rằng thành công của Quảng Ninh rất đáng trân trọng và cần nhân rộng ra cả nước.
Theo ông, gặp khó lớn nhất của cả chính quyền và công ty khi cùng chung tay hợp tác công – tư thực hiện 1 số dự án hạ tầng ở địa phương là gì? Giải pháp và 1 sốh làm trong thời gian tới để 1 sốh làm này tiếp tục phát huy hiệu quả?
Theo tôi, gặp khó lớn nhất là thiếu 1 hành lang pháp lý tương đối đầy đủ rõ ràng. Nội dung quy định ở 1 số nghị định 15 và 30-2015 còn quá nhiều bất cập để chọn được nhà đầu tư danh tiếng chất lượng có đủ năng lực, làm sao kiểm soát và san sẻ rủi ro cho 1 số bên.
Để khắc phục, chúng ta cần phải gấp rút tập trung hoàn chỉnh hàng lang pháp lý, có 1 số nghị định thông tư thay thế nghị định 15, nghị định 30 cũng như 1 số văn bản pháp luật hiện hành về PPP (như thông tư 159 của Bộ Tài chính…). Bên cạnh đây, cần minh bạch và phát huy hiệu quả 1 số cơ chế phản biện, cơ chế giám sát (từ giám sát đầu tư đến giám sát cùng đồng, giám sát xây dựng), cơ chế san sẽ rủi ro (nhận dạng và phân bổ rủi ro cho từng bên).
Kinh nghiệm 1 số nước, minh bạch và liêm khiết của chính quyền, đạo đức và năng động của nhà đầu tư, đồng cảm và mơ ước chính đáng của người dân, chính là 1 số điều kiện tiên quyết cho sự thành công của PPP.
Xin cảm ơn ông!
Dự án Q7 Sài Gòn Riverside Complex tọa lạc ở mặt các con phố các con phố Đào Trí (lộ giới 40m), được bao bọc bởi 3 nhánh sông Sài Gòn, đã tạo nên 1 địa thế vô cùng đắc địa, gần gũi có môi trường xung quanh mà khó có dự án nào có thể so sánh được có căn hộ cao tầng Q7 Saigon Riverside Complex.
Quy Mô Dự Án Căn hộ Q7 Saigon Riverside Complex
Diện tích toàn khu đất: 75.224,5 m2
Số block: 05
Số tầng: 34 tầng, 1 tầng hầm, 3 tầng để xe trên cao
Số căn hộ cao tầng: 3.580 (4 block)
Diện tích căn hộ cao tầng: từ 53,2 – 86,69 m2
TTTM, nhà phố thương mại, office-tel, căn hộ cao tầng, trường học, khu nhà liên kế==> Tìm hiểu thêm Q7 Saigon Riverside Complex
Bài viết liên quan
