Uỷ ban Tài chính Ngân sách cho biết thêm căn bản nhất trí với yêu cầu của Chính phủ từ năm 2019 đưa 32% tiền lãi dầu khí của nước chủ nhà và 30% lợi nhuận sau thuế của Viettel vào ngân sách Trung ương.
Thông tin trên được ông Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội đề cập khi đọc báo cáo thẩm tra về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2018, dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương năm 2019; sơ kết 3 năm thực hiện có kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia 2016-2020; phân bổ nguồn giá thành còn lại và chi không ngừng nghỉ chưa sử dụng hết năm 2017, trong phiên họp Quốc hội chiều nay 22/10.
Theo báo cáo thẩm tra, Chính phủ thi công dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2019 tăng 3,9% so với ước thực hiện năm 2018 là mức tăng tương đối thấp so với mấy năm cách đây không lâu. Điều này phản ánh sự gặp khó trong việc huy động nguồn thu và bảo đảm cân đối ngân sách trong điều kiện nhiều nhiệm vụ bức thiết và các chế độ chính sách bán hàng chi cao để thực hiện nhiệm vụ cách tân và phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, qua tham khảo báo cáo của Chính phủ, Ủy ban cảm thấy một số vấn đề.
Thứ nhất, theo Uỷ ban, năm 2019 là năm thứ 4 không ngừng nghỉ trong có kế hoạch tài chính trung hạn 5 năm 2016 – 2020 chuẩn bị mật độ huy động từ thuế, phí thấp hơn 21% GDP, khả năng đã đi vào hoạt động mục tiêu theo Nghị quyết số 25 là gặp khó.
Ủy ban cho rằng, cần đánh giá kỹ những lý do dẫn đến hiện trạng này. Bên cạnh việc giảm thu do thực hiện cắt giảm thuế quan theo cam đoan, việc thận trọng chưa điều chỉnh chính sách bán hàng thuế gián thu để ổn định môi trường đầu tư, cuộc sống nhân dân, Chính phủ cần có phương pháp động viên nguồn thu cao hơn trên cơ sở cơ cấu lại các khoản thu, mở rộng cơ sở thu… Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần rà soát, có phương pháp hiệu quả hơn trong công tác quản lý nguồn thu, chống thất thu.
Thứ hai, về thu nội địa, Chính phủ chuẩn bị thi công thu nội địa (không bao gồm thu từ đất, xổ số kiến thiết, từ bán bớt vốn Nhà nước, cổ tức, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu, chi bank nhà nước) tăng 12,8% so với ước thực hiện năm 2018; tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu NSNN tăng lên mức 83,2%.
Ủy ban TCNS căn bản nhất trí với yêu cầu của Chính phủ từ năm 2019 đưa 32% tiền lãi dầu khí của nước chủ nhà (từ năm 2018 trở về trước đầu tư trở lại cho PVN) và 30% lợi nhuận sau thuế của Tập đoàn Viettel vào NSTW.
Trên cơ sở đó, Ủy ban cảm thấy, việc Chính phủ thi công dự toán thu nội địa là khá tích cực, tỷ trọng thu nội địa trong tổng thu NSNN có xu hướng tăng lên so với 2 năm qua. Tuy nhiên, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Nguyên nhân Chính phủ thi công dự toán thu căn cứ trên ước thực hiện năm 2018 nhưng vẫn còn cao hơn số địa phương thi công. Qua giám sát, làm việc tại các địa phương, Ủy ban cảm thấy sức ép giao dự toán cao đối với một số địa phương là khá lớn; một số nhiệm vụ được giao dự toán vượt quá khả năng thu hoặc không có địa chỉ thu dẫn đến hụt thu cân đối ngân sách địa phương.
Do đó, Uỷ ban yêu cầu Chính phủ một mặt thận trọng rà soát lại dự toán thu thích hợp với điều kiện tình hình thực tại của từng địa phương, đặc trưng lưu ý đến các địa phương nhiều năm thu từ sản xuất kinh doanh không đạt dự toán. Mặt khác, tăng tốc chỉ đạo các cấp chính quyền địa phương và cơ quan thuế, hải quan trong công tác hành thu, phấn đấu đã đi vào hoạt động dự toán ở mức cao nhất.
Bên cạnh đó, việc thi công dự toán thu từ 3 khu vực sản xuất kinh doanh có mức tăng khá cao so với ước thực hiện năm 2018: thu từ khu vực công ty nhà nước tăng 10%, thu từ khu vực công ty có vốn đầu tư nhà nước tăng 13%, thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh tăng 13,3%.
Trong khi đó, năm 2018, chuẩn bị thu từ các khu vực này đều không đạt dự toán. Việc thi công dự toán tăng khá cao như trên có thể sẽ tạo sức ép trong triển khai thực hiện nhiệm vụ thu NSNN năm 2019.
Thứ ba là về thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu. Chính phủ chuẩn bị tăng thấp so với ước thực hiện năm 2018. Tuy nhiên, nếu loại trừ các nhân tố do cắt giảm thuế quan, do điều chỉnh chính sách bán hàng đối với một số mặt hàng… thì số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng 11,8% so với ước thực hiện năm 2018.
Về vấn đề này, phần nhiều chủ kiến cho rằng, mức dự toán này tuy khá thấp nhưng bảo đảm còn dư địa trong các bước triển khai thực hiện, cũng như tránh rủi ro cho ngân sách trung ương trong việc bảo đảm cân đối khi không đạt dự toán. Do vậy, Uỷ ban nhất trí với phương án Chính phủ trình.
Một số chủ kiến cho rằng, năm 2018, đã thực hiện cắt giảm thuế quan theo cam đoan đối với một số mặt hàng có đóng góp số thu lớn: ô tô, linh kiện, phụ tùng… nhưng cả năm thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu nhưng vẫn vượt 5,6% so với dự toán. Do vậy, yêu cầu Chính phủ rà soát, tính toán, lưu ý đến có thể điều chỉnh tăng cao hơn mức dự toán cho thích hợp với tình hình thực tại.
Thứ tư là về thu từ dầu thô. Chính phủ chuẩn bị dao động 44,6 nghìn tỷ đồng, giảm 10,4 nghìn tỷ đồng so với ước thực hiện năm 2018 trên cơ sở sản lượng 10,43 triệu tấn, mức giá chuẩn bị: 65 USD/Thùng.
Ủy ban cảm thấy, mức sản lượng khai thác chuẩn bị giảm 1,33 triệu tấn so với ước thực hiện năm 2018. Điều này cho thấy sản lượng khai thác có xu hướng giảm dần qua các năm.
Vì vậy, Uỷ ban yêu cầu Chính phủ báo cáo rõ hơn về sự sụt giảm sản lượng tại các mỏ khai thác, chuẩn bị trữ lượng và có kế hoạch khai thác trong các năm tiếp theo, tạo căn cứ thi công dự toán sát hơn với tầm nhìn dài hạn, chủ động trong các bước quản lý, điều hành ngân sách các năm sau.
Theo Hà Thu
Trí thức trẻ
Bạn đang xem chuyên mục Tai Chinh ở QOV.VN
Bài viết liên quan
