Sau gần 2 năm “thử và sai”, cty chứng khoán Rồng Việt phân tích Bách Hóa Xanh đã đến gần hơn với công thức thành công để cung cấp 3 tiêu chí chính của quý khách mục tiêu của chuỗi: (1) Nơi mua sắm gần nhà, tiện di chuyển (2) Thực phẩm tươi, ngon và đa dạng (3) Giá cả tranh đua.
Theo cty chứng khoán Rồng Việt (VDSC), thị trường bán lẻ thực phẩm Việt Nam đầy phân mảnh, với quy mô ước tính lên tới trên 50 tỷ USD và tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm trên 10% là mảnh đất đầy chờ mong cho Thế giới di động. VDSC cũng dự báo kịch bản tới năm 2022, Bách Hóa Xanh có thể đạt được 4.500 cửa hàng và 94.000 tỷ đồng doanh thu, đóng góp vào gần 50% doanh thu toàn tập đoàn.
Sau 2 năm thử và sai (từ 2016), chuỗi bán lẻ thực phẩm Bách Hóa Xanh được phân tích đã tiến dần tới thành công với chiến lược kiềng 3 chân gồm: Vị trí cửa hàng dễ dàng, Cơ cấu mặt hàng tươi và đa dạng, Giá cả tranh đua.
Vị trí cửa hàng: Chiến lược dành cho thói quen đi xe máy
Bách Hóa Xanh đã tiến hành thử nghiệm địa điểm trong một thời gian dài. Đầu 2018, cty thực hiện chiến lược len lỏi vào từng khu dân cư, với hy vọng đem lại sự dễ dàng nhất cho người mua (có thể tản bộ từ nhà). Tuy nhiên, chiến lược này tỏ ra không hiệu quả khi người dân nhưng vẫn ưu tiên sử dụng xe máy để mua sắm. Việc đặt cửa hàng quá sâu trong khu dân cư cũng hạn chế việc cách tân và phát triển thương hiệu Bách Hóa Xanh với người tiêu dùng.
Chính vì vậy từ quý 2, Thế giới di động đã thay đổi chiến lược. Theo đó, các cửa hàng mới của Bách Hóa Xanh, diện tích trên 150 m2, được đặt trên các trục đường lớn dẫn vào khu vực đông dân cư tại các quận vệ tinh, cung cấp nhu cầu mua sắm thực phẩm trên đường về nhà của người nội trợ.
Ngoài các tiêu chí về số lượng nóc nhà xung quanh và lưu lượng cơ sở giao thông qua lại trước cửa hàng, các địa điểm gần chợ truyền thống là nhân tố quan trọng khi mở cửa hàng. Theo công thức này, những cửa hàng mở mới trong thời gian cách đây không lâu đều đạt được lưu lượng khách rất tốt ngay từ đầu.
Lựa chọn các mặt hàng: Thực phẩm tươi nhiều hơn gấp 3-4 lần chuỗi khác
Khoảng 50% doanh thu các cửa hàng tiêu chuẩn đến từ các mặt hàng tươi, cho thấy nhu cầu lớn của người mua. Quan sát của VDSC cũng cho thấy các gian hàng tươi sống là nơi lôi kéo được nhiều quý khách nhất.
Tại các cửa hàng quy mô tiêu chuẩn/lớn, số lượng các mặt hàng tươi sống đã lên đến 300 loại (cửa hàng tiêu chuẩn) và 400 loại (cửa hàng lớn). Bên cạnh đó, vào tháng 2, Bách Hóa Xanh còn đưa vào phục vụ mô hình “Cá lội – Thịt tươi – Rau xanh mướt”. Hai điều này, cùng với nhân tố địa điểm, giải đáp sự khác hoàn toàn giữa lượng khách của các cửa hàng Bách Hóa Xanh tiêu chuẩn/lớn và cửa hàng nhỏ.
Về mặt chất lượng, thực phẩm ở các minimart đều có tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP, tóm lại không có khác hoàn toàn đáng kể. Tuy nhiên Bách Hóa Xanh hiện có lợi thế lớn về chủng loại hàng hóa, đặc trưng là các sản phẩm thịt/cá tươi sống, nhiều hơn 3-4 lần các chuỗi minimart khác.
Chính sự đa dạng này là điểm mấu chốt đem lại lượng quý khách và doanh thu cao hơn hẳn của các cửa hàng tiêu chuẩn so với các đối thủ tranh đua, trong những khi các cửa hàng nhỏ không tạo được sự khác hoàn toàn này. Dù vậy, trong cả cửa hàng Bách Hóa Xanh nhỏ, tuy mở sau, cũng có thể chia sẻ lượng khách tương đồng với Co.op Food hay Satrafoods theo khảo sát của VDSC.
Công ty chứng khoán này cũng ghi nhận mô hình cửa hàng tiêu chuẩn/lớn với mặt hàng đa dạng là sự cải thiện rõ nét của Bách Hóa Xanh so với hồi đầu năm (khi đó nhưng vẫn còn rất nhiều cửa hàng nhỏ, mặt hàng tươi sống ít đa dạng, dẫn đến lưu lượng khách chưa nhiều).
Nhận thấy tiềm năng cải thiện doanh thu, Thế giới di động đã tiến hành mở rộng và đưa mô hình “Cá lội” vào phục vụ tại các cửa hàng nhỏ để chuyển đổi thành cửa hàng tiêu chuẩn. Từ tháng 5 tới tháng 8, tập đoàn này đã chuyển đổi dao động 100 cửa hàng. Kết quả kinh doanh từ đó đến nay đã có sự chuyển biến đáng kể.
Đối với các cửa hàng tiêu chuẩn có doanh thu cao, cty sẽ tham khảo nâng cấp lên thành cửa hàng lớn bằng cách mở rộng diện tích và tăng thêm số lượng mặt hàng bày bán.
Chiến lược giá: Đồ tươi rẻ hơn 10-30%
Chi phí cho thực phẩm hiện chỉ chiếm dao động 1/3 lương hàng tháng của người Việt. Do vậy, nhân tố giá cả đóng vai trò rất quan trọng trong chọn lọc mua sắm, nhất là đối với người nội trợ giá tốt – đối tượng quý khách Bách Hóa Xanh hướng đến.
Qua khảo sát của VDSC cho thấy giá các mặt hàng tiêu dùng (hàng khô) hầu như không có sự khác hoàn toàn lớn giữa Bách Hóa Xanh, Co.op Food và Satrafoods. Tuy nhiên, đa số các loại thực phẩm tươi sống tại Bách Hóa Xanh có giá bằng hoặc rẻ hơn từ 10-30% so với các chuỗi khác, và khá tranh đua so với giá ở chợ (chưa kể đến các ưu đãi giảm giá cho thực phẩm để qua ngày).
Do đó có thể nói tuy mô hình không mới, biện pháp triển khai của Bách Hóa Xanh nhưng vẫn tạo ra được những điểm nhấn riêng, cung cấp đề nghị “tiện lợi – đa dạng – giá rẻ”.
Lợi thế tranh đua của Bách Hóa Xanh liệu có bền vững?
Về lý thuyết, các đối thủ hoàn toàn có thể tiến hành biện pháp triển khai của Bách Hóa Xanh. Tuy nhiên, theo phân tích của VDSC, trên thực tại không dễ để đa số cửa hàng đã đi vào hoạt động của Co.op Food hay Satrafoods chuyển đổi không gian để mở rộng danh mục hàng tươi và “Cá lội”, do giới hạn về mặt diện tích (chỉ dưới 100m2).
CoopFood và SatraFood có thể tiến hành với các cửa hàng mới, nhưng hai chuỗi này không được phân tích cao về năng lực mở rộng. Hai cty mẹ của 2 chuỗi là Sài Gòn Coop và Satra Group, tuy có tiềm lực nhưng chưa có chiến lược rõ nét vào cách tân và phát triển mô hình minimart. Do vậy, dù đã vận hành lâu năm (CoopFood – 10 năm, 230 cửa hàng, SatraFood – 7 năm, 180 cửa hàng), 2 chuỗi này nhưng vẫn chưa có sự bứt phá rõ nét.
Co.op Food và Satrafoods đã đẩy nhanh mở cửa hàng từ năm 2016, nhưng phân tích tổng quan của VDSC về địa điểm cửa hàng, thiết kế bố cục hay thái độ phục vụ đều còn hạn chế. Năng lực và bí kíp của Co.op và Satra cũng chưa sánh được với Thế giới di động, vốn có bí kíp quản lý và mở rộng chuỗi trên quy mô lớn hơn nhiều.
Không những thế, ban lãnh đạo Thế giới di động luôn chủ động thực hiện cải tiến khi cảm thấy các tồn tại. Việc mau chóng sửa sai chiến lược mặt bằng hồi đầu năm là một ví dụ. Gần đây nhất, chuỗi bắt đầu tiến hành “6 tốt”, đáp lại những phản hồi về không gian chưa sạch hay tay nghề nhân viên chưa cao. Với thái độ cầu thị, rất khó để các chuỗi minimart khác theo kịp được Bách Hóa Xanh.
Trên toàn bộ, mục tiêu chính của Bách Hóa Xanh không phải là các chuỗi minimart đối thủ, mà là chỉ chiếm lấy miếng bánh từ chợ và tiệm tạp hóa. Những biện pháp mà Bách Hóa Xanh đang tiến hành là cần thiết để tạo lợi thế trong cuộc đấu này, để trở thành “chợ truyền thống với dịch vụ tốt hơn”.
Kim Thủy
Theo Trí Thức Trẻ
Bạn đang xem chuyên mục quan tri kinh doanh ở QOV.VN
Bài viết liên quan
