Tái cơ cấu với lõi đặc trưng ngân hàng Việt

Sau mùa đại hội đồng cổ đông ngân hàng 2018, 1 chuyên gia hỏi phóng viên VnEconomy: “Qua nhiều kỳ đại hội đồng cổ đông, theo khách hàng có điều gì vẫn không mấy một sốh tân, cũng như trong quá trình tái cơ cấu hệ thống?”.

Không phải chỉ trong GĐ tái cơ cấu từ 2011 đến nay, mà hàng chục năm qua lõi cổ đông ở nhiều ngân hàng thương mại vẫn không mấy một sốh tân, gần như không có tái cơ cấu.

“Nguồn vốn Thánh Gióng”

Quanh mùa đại hội năm nay, phân khúc choáng ngợp có một số chuyển nhượng ngoài sàn của 1 số cổ đông cá nhân có diện tích hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí hàng chục nghìn tỷ đồng.

Nguồn tiền lớn đây từ đâu, một số nguồn lực cổ đông mạnh như thế nào?

Theo chuyên gia trên, lõi cổ đông và nguồn tiền vẫn là 1 trong một số điểm quan trọng nhất của tái cơ cấu hệ thống một số ngân hàng thương mại một số năm qua và giai đoạn này.

“Nhưng tôi thấy, ở nhiều ngân hàng thương mại, cơ cấu cổ đông lớn và chi phối vẫn vậy. Vẫn một số cá nhân đây, một số ông chủ, bà chủ đây. Vậy nên tham khảo vấn đề tái cơ cấu cổ đông như thế nào, thay vì chỉ chủ yếu về tình hình tài chính, cơ cấu vận hành, vấn đề nợ xấu… thời gian qua?”, chuyên gia trên đặt vấn đề.

Cũng theo vị chuyên gia này, suốt từ năm 2011 bắt đầu triển khai tái cơ cấu đến nay, rất ít cổ đông lớn và mới, có thực lực tài chính mạnh và nhiều bí kíp, tham dự và thành công.

Còn ở khía cạnh khác, lõi cổ đông ngân hàng lại có nhiều một sốh tân một số năm gần đây, nhưng chủ yếu theo tình huống ép buộc.

Đó là loạt một số tập đoàn và tổng doanh nghiệp Nhà nước phải thoái vốn ngoài ngành ở ngân hàng; một sốh tân chủ có do bị Ngân hàng Nhà nước mua lại ép buộc; một số thành viên phải sáp nhập hoặc hợp nhất để tồn ở; trường hợp ông chủ chuyển ghế sang ngân hàng khác và thay tên chủ có cổ phần; trường hợp vì cung cấp đề nghị của Luật Các tổ chức tín dụng phải né đi hoặc truyền nối…

Còn ở nhiều thành viên, cơ cấu cổ đông lớn vẫn giữ nguyên hàng chục năm qua, chủ yếu xoay quanh nhân tố một số cá nhân và một số người có liên quan.

Trải qua nhiều thăng trầm, thử thách, cơ cấu lõi đây vẫn trụ vững. Ở khía cạnh tích cực, nó tích lũy bí kíp và nền móng để tiếp tục chèo lái một số con thuyền tiến tiếp. Nhưng ở khía cạnh năng lực tài chính, quá trình tái cơ cấu hệ thống có soi được vào lõi này và tiếp tục bền vững lâu dài, nhất là trước đề nghị tiếp tục tăng trưởng và lớn mạnh.

Bởi lẽ, nguồn vốn cổ đông lõi tham dự vào ngân hàng suốt hàng chục năm qua có từ đâu, làm sao để cung cấp được 1 “quá trình Thánh Gióng”?

Gần hai chục năm trước, Việt Nam bắt đầu bùng nổ ngân hàng. Bên cạnh một số thành viên lập mới, 1 loạt ngân hàng nông thôn chuyển đổi lên ngân hàng thành phố. Quy mô vốn ban đầu chủ yếu chỉ quanh 500 tỷ đồng, rồi phải mất 1 GĐ chật vật mới cung cấp được vốn pháp định 3.000 tỷ đồng.

Đến nay, đa số một số thành viên đều có diện tích vốn gấp cả chục lần, hàng chục lần. Vẫn lõi cổ đông cũ, nhưng diện tích nguồn tiền tham tăng thêm vốn đã rất lớn, mà chủ yếu lại gắn có một số cá nhân.

“Từ một số ông chủ, bà chủ có tiềm lực góp vài chục đến vài trăm tỷ, đến nay họ và một số người liên quan góp và có hàng ngàn tỷ. Tái cơ cấu hệ thống có xét đến lý do và chất lượng nguồn vốn đây, nếu thiếu bền vững hoặc có vấn đề thì nay có tái cơ cấu được nó không?”, chuyên gia trên đặt vấn đề.

Đặc thù Việt Nam

Cùng nhìn nhận điểm không nhiều một sốh tân qua quá trình tái cơ cấu là cơ cấu cổ đông lớn một số ngân hàng, giảng viên 1 trường đại học kinh tế chia sẻ có VnEconomy quan sát và so sánh thú vị, mà ông xem như đặc biệt của Việt Nam vậy.

“Trên địa cầu, khi nói đến Facebook thì người ta nói đến Mark Zuckerberg, nói Alibaba thì của Jack Ma, Apple thì nhắc đến Steve Jobs, Microsoft thì gắn có Bill Gates… Thế nhưng, tuyệt nhiên khi nói đến Citibank, HSBC, ANZ, Standard Chartered… thì không gắn có tên tuổi cá nhân nào cả, mà chúng định hình độc lập là một số định chế, một số ngân hàng lớn; công chúng cũng không mấy chú tâm nó là của cá nhân nào, của nhóm cổ đông nào. Ngân hàng rất đặc biệt bởi thế”, vị giảng viên trên đặt vấn đề.

Nhưng ở Việt Nam, cũng theo quan sát trên, khi nói đến ngân hàng A thì người ta nghĩ ngay nó thuộc bà chủ này, hay của ông chủ kia. Những cái tên cá nhân có, chi phối và sức ảnh hưởng gắn liền có một số ngân hàng thương mại khi được nhắc đến, dù đây là doanh nghiệp đại chúng.

Quá trình tái cơ cấu đã soi vào ảnh hưởng của một số ông chủ, bà chủ đây đối có vận hành ngân hàng như thế nào, đang thúc đẩy hay kìm hãm hoặc có tiềm ẩn rủi ro không; một số nhân vật đây có một số doanh nghiệp sân sau hay không, nếu có thì tích cực hay tiêu cực; họ có lấn át và tiềm ẩn rủi ro đối có một số cổ đông nhỏ lẻ hay không?

Và khi rà soát trả lời được một số câu hỏi trên, nếu đề nghị tái cơ cấu lõi cổ đông đặt ra thì có làm được hay không?

Tổng quan hơn, liệu có 1 tương lai nào đây, ở Việt Nam, tương tự như trên địa cầu, khi nói về ngân hàng A thì người ta sẽ không còn đặc biệt liên tưởng ngay đến ông chủ hay bà chủ nào đây nữa?

Bài viết liên quan