Công tác quy hoạch thành thị là một thành tố quan trọng trong các bước cách tân và phát triển kinh tế – xã hội của Tp.HCM…
Công tác quy hoạch thành thị là một thành tố quan trọng trong các bước cách tân và phát triển kinh tế – xã hội của đô thị Hồ Chí Minh (Tp.HCM). Thông qua Quy hoạch thành thị, tầm nhìn và chiến lược cách tân và phát triển kinh tế – xã hội được thể hiện và là kim chỉ nam cho các bước cách tân và phát triển thành thị của Thành phố.
Chính vì vậy, quy hoạch thành thị luôn được lãnh đạo đô thị dành sự quyên tâm đặc trưng. Vấn đề này được lãnh đạo Sở Quy hoạch Kiến trúc (Ủy ban nhân dân Tp.HCM) đề cập tại hội thảo “Quy hoạch thành thị Tp.HCM – thực tiễn và đầu tư”, tổ chức sáng nay (30/10) tại Tp.HCM.
Thực tiễn cách tân và phát triển thành thị trong những năm vừa qua đã cho thấy Tp.HCM đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức cả cũ và mới của các bước cách tân và phát triển thành thị. Bên cạnh những vấn đề mang tính chất thời sự như tăng dân số cơ học nhanh, ngập nước thành thị, kẹt xe, ô nhiễm môi trường,…
Tp.HCM còn phải đối mặt với những vấn đề mới như sụt lún thành thị, nhu cầu năng lượng cho các lĩnh vực sản xuất mới, cơ sở hạ tầng cho nền công nghiệp số. Từ những vấn đề thực tiễn nêu trên, công tác quy hoạch thành thị được lãnh đạo đô thị đặc trưng quyên tâm.
Ba nguồn gốc phải điều chỉnh quy hoạch
Theo ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân Tp.HCM, có 3 hạn chế lớn trong công tác quy hoạch, đó là: cơ sở giao thông, ngập lụt và môi trường ô nhiễm.
Nói về vấn nạn kẹt xe, ông Tuyến cho biết thêm, tỷ lệ cơ sở giao thông theo chuẩn cả nước là cứ 1km đất phải có 10km đường. Tuy nhiên, Tp.HCM chỉ chỉ chiếm 20%, tức chỉ có 2km đường cơ sở giao thông trên 1km đất, thấp nhất cả nước.
Về ngập lụt, lý do được lãnh đạo đô thị nêu ra một mặt do biến đổi khí hậu, nhưng một mặt do đô thị phải đối phó với những hạn chế do chính con người gây ra đó là cách tân và phát triển nhanh quá.
Tiếp theo là môi trường. “Chạy nhanh thì không tránh khỏi té ngã. Do đề nghị cách tân và phát triển nhanh, thay cho quy hoạch khách quan chúng ta lại quy hoạch theo mong muốn cách tân và phát triển nên hiện Thành phố đang phải trả giá cho vấn đề môi trường. Chính vì vậy, quy hoạch sắp tới sẽ dựa trên phân tích khách quan, các chiến lược kinh tế cách tân và phát triển đô thị như thế nào…để cách tân và phát triển bền vững”, ông Tuyến nhấn mạnh.
Quyền Trưởng Phòng hạ tầng kỹ thuật, Sở Quy hoạch Kiến trúc Tp.HCM, ông Lý Khánh Tâm Thảo, cho biết thêm: Tp.HCM đang có chủ trương dự định điều chỉnh quy hoạch chung đô thị. Sở Quy hoạch Kiến trúc được giao thực hiện nghiên cứu kỹ bước đầu cho việc điều chỉnh quy hoạch.
Ông Thảo nêu ra 3 nguồn gốc đô thị phải điều chỉnh quy hoạch: Thứ nhất, Tp.HCM nằm trong vùng gồm 8 tỉnh, thành. Tháng 12/2017, Thủ tướng đã phê duyệt quy hoạch vùng đến 2030 tầm nhìn đến 2050, định hướng toàn vùng đặt ra đề nghị điều chỉnh quy hoạch chung đô thị. Thứ hai, điều chỉnh nhằm tích hợp về biến đổi khí hậu. Thứ ba, đô thị có những đề nghị thực tiễn mới điều chỉnh về quy hoạch chung.
Cũng theo ông Thảo, để dự định công tác tham mưu cho lãnh đạo đô thị trong vấn đề điều chỉnh quy hoạch, Sở nhận ra được những thách thức về quy hoạch. Đó là khu vực lõi thành thị trung tâm đô thị với tỷ lệ tập trung dân số cao. Hiện nay cấu trúc dân số chủ yếu lan tỏa mở rộng từ trung tâm với mô hình nhà ở đơn lẻ chưa hiệu quả, gây sức ép về cơ sở giao thông, nhu cầu đầu tư hạ tầng kỹ thuật.
“Các định hướng đề nghị trong điều chỉnh quy hoạch đó là kế thừa những nội dung thích hợp, không tham điều chỉnh mọi thứ, giải quyết mọi thứ trong quy hoạch chung, mà lựa chọn mục tiêu có giá trị, quan trọng trong từng GĐ”, Đại diện Sở Quy hoạch kiến trúc thành cho biết thêm thêm.
Cụ thể, cần tham khảo hướng ưu tiên cách tân và phát triển đô thị. Trước đây đô thị đề ra 4 hướng, trong đó có 2 hướng chính là phía Đông và Nam, hướng phụ là Tây Bắc và Tây Nam. Thực tiễn cho thấy cần điều chỉnh nhằm kết nối với các vùng, tỉnh thành. Phát triển đô thị đặt trong mối liên kết chia sẻ trong vùng đô thị.
Quy hoạch chung cần nghiên cứu kỹ trong cơ cấu sử dụng đất và cấu trúc thành thị hiệu quả hơn. Thành phố sẽ tiếp tục chỉnh trang khu trung tâm đã đi vào hoạt động. Ưu tiên cách tân và phát triển theo định hướng cơ sở giao thông công cộng, điều tiết dân số, phân bố dân cư và nhà ở.
“Bản quy hoạch chung cần tích hợp quản lý rủi ro ngập lụt, cách tân và phát triển thành thị thích ứng biến đổi khí hậu. Thời gian tới đô thị tiếp tục mở thêm các diễn đàn tiếp nhận chủ kiến đóng góp của các thành phần xã hội về điều chỉnh quy hoạch chung”, ông Thảo nói thêm.
Hạ tầng làm đi cùng với quy hoạch
Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân Tp.HCM Trần Vĩnh Tuyến, cho rằng: “Hạn chế lớn nhất của Tp.HCM nhưng vẫn là quy hoạch, trong đó cả 3 khâu là xây quy hoạch, quản lý quy hoạch, và tổ chức thực hiện quy hoạch đều còn nhiều hạn chế. Hiện chất lượng công tác quy hoạch của Tp.HCM chưa cao. Quy hoạch chung của đô thị được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2010 nay đang lấy chủ kiến các cơ quan công dụng để trình Chính phủ tham khảo, sửa đổi thích hợp với đề nghị cách tân và phát triển của đô thị và cả vùng. Theo đó, hạ tầng phải cách tân và phát triển trước và song song với công tác quy hoạch”.
Theo ông Tuyến, mục tiêu cách tân và phát triển Tp.HCM là tiếp tục đã đi vào hoạt động cách tân và phát triển thành thị mới Thủ Thiêm là trung tâm tài chính thương mại dịch vụ, tiếp tục giải quyết các vấn đề tồn đọng, thiếu sót với người dân; khu thành thị sáng tạo ở quận 2, quận 9, Thủ Đức; Khu thành thị du lịch Sinh thái ở Cần Giờ, Khu thành thị Cảng ở quận 9, Nhà Bè; Khu thành thị ven sông quận 8; Khu thành thị giáo dục ở phía Tây Bắc đô thị…
Tp.HCM cam đoan đồng hành cùng công ty, đồng thời chia sẻ và giải quyết những gặp khó, đặc trưng là cải cách về thủ tục hành chính, chấn chỉnh để giảm phiền hà và các “chi phí đen” mang lại tiếng xấu cho đô thị.
Trả lời nhà đầu tư về thời gian thay đổi quy hoạch, ông Tuyến cho biết thêm: cứ 5 năm, Chính phủ sẽ tham khảo điều chỉnh quy hoạch một lần. Ở các nước cách tân và phát triển như châu Âu, nếu quy hoạch tốt thì cả trăm năm không cần thay đổi quy hoạch. Do vậy, có kế hoạch tổng thể sắp tới là phải gắng sức đưa thời gian điều chỉnh bổ sung quy hoạch thành thị ít nhất phải 10 năm 1 lần. Hiện đô thị có những thuận lợi đó là đã có các công cụ để thực hiện và thuê các giải đáp quốc tế hỗ trợ.
Về cách tân và phát triển các phương tiện công cộng, theo lãnh đạo Ủy ban nhân dân Tp.HCM, Tuyến Metro số 1 của đô thị nhưng vẫn đang thực hiện và đang chờ chủ kiến Trung ương về chấp thuận tăng mức đầu tư. Tuy nhiên, Thành phố đã tạm ứng vốn để thực hiện dự án bất động sản. Hiện dự án bất động sản đã đã đi vào hoạt động dao động 70% và chuẩn bị đến cuối 2019, đầu 2020 sẽ đi vào hoạt động theo đúng công đoạn.
Về cách tân và phát triển tổng thể của đô thị. Hiện quy hoạch chỉ là mong muốn chủ quan của cơ quan Nhà nước, chưa phải là mong muốn của công ty và người dân. Trong thời gian tới, đô thị sẽ phải rà soát nhiều vấn đề, về chính sách bán hàng cho nhà đầu tư, giải quyết cho người dân nằm trong quy hoạch để người dân yên tâm bởi lẽ quy hoạch có tốt đến đâu thì người dân nằm trong khu quy hoạch nhưng vẫn chịu thiệt thòi.
“Trong thời gian tới, đô thị sẽ nâng cao chất lượng quy hoạch thích hợp cách tân và phát triển chung của đô thị, trên nền móng cách tân và phát triển xã hội đô thị, sau đó mới làm quy hoạch thành thị. Đây là cách làm đô thị trong mai sau, và mong muốn lần quy hoạch này sẽ trở thành thời cơ cho nhà đầu tư, là mong muốn của người dân đô thị với mong muốn đô thị cách tân và phát triển càng ngày càng đẹp hơn, tốt hơn và giàu hơn”.
Hiện lãnh đạo đô thị nhưng vẫn đang lắng nghe chủ kiến của các công ty, người dân, nhà đầu tư…để điều chỉnh quy hoạch kịp thời, hấp dẫn hơn. Nhằm giải quyết các vấn đề biến đổi khí hậu, môi trường và vấn đề cơ sở giao thông để có thể lôi kéo được nhiều nhà đầu tư. Thời gian tới đô thị tiếp tục mở thêm các diễn đàn tiếp nhận chủ kiến đóng góp của các thành phần xã hội về điều chỉnh quy hoạch chung.
Theo Tú Uyên
Vneconomy
