QOV.VN – Theo TS Phạm Sỹ Liêm, có thể dễ dàng nhận thấy phương thức BT đổi đất lấy hạ tầng kém tính minh bạch, vì khó xác định đất lấy hạ tầng được tiến hành dựa trên cơ sở giá nào?
Bình luận về phương thức BT đổi đất lấy hạ tầng, TS Phạm Sỹ Liêm – nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, đây là một dạng đặc thù của phương thức PPP (quan hệ đối tác công – tư) được áp dụng khá rộng rãi ở Việt Nam. Về bản chất, đây cũng là phương thức huy động tài chính từ đất để phát triển hạ tầng.
Tuy nhiên, theo TS Phạm Sỹ Liêm, có thể dễ dàng nhận thấy phương thức này kém tính minh bạch, vì khó xác định đất lấy hạ tầng được tiến hành dựa trên cơ sở giá nào?
TS Liêm cho hay, theo cơ chế cạnh tranh thị trường thì dự án hạ tầng phải qua đấu thầu để chọn nhà thầu nào đưa ra giá thích hợp nhất, còn đất đai phải qua đấu giá thì mới chọn được người trả giá cao nhất. Giá cả sản phẩm hàng hóa và dịch vụ trong kinh tế thị trường được quyết định không chỉ bởi cơ chế giá cả, mà còn phải xét đến tác động của quan hệ cung cầu và quan hệ cạnh tranh.
“Thế nhưng giá dự toán công trình do tư vấn thiết kế tính toán và giá đất do 1 vài chuyên gia về giá đề xuất chỉ mới là giá dựa trên cơ chế giá cả, chưa tính đến 1 vài yếu tố khác. Tình trạng kém minh bạch như vậy rất dễ bị 1 vài nhóm lợi ích lợi dụng không chỉ về mặt giá cả, mà còn để vừa có đất cho dự án phát triển bất động sản của họ lại vừa có hạ tầng ngoại khu kết nối với dự án đây”, ông nhận định.
Vì thế, vị chuyên gia có nhiều bí kíp trong ngành xây dựng cho rằng, để vượt qua hạn chế nghiêm trọng này, phương thức BT chỉ nên thực hiện theo phương thức đấu thầu dự án kết hợp với đấu giá 1 vài lô đất trong chừng mực vừa đủ để thực hiện dự án.
Mới đây, 1 báo cáo của Kiểm toán Nhà nước được thực hiện vơi 17 dự án đầu tư xây dựng theo hình thức hợp đồng BT trong năm 2017 cũng cho thấy nhiều tồn ở của phương thức này.
Theo Kiểm toán Nhà nước, 1 vài dự án BT thực chất là sử dụng nguồn lực ngân sách Nhà nước (NSNN) nhưng không quy định phải là dự án cần thiết, thực sự cấp bách là chưa thích hợp có 1 vài quy định hiện hành; đa số 1 vài dự án BT đều chọn lọc nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu làm giảm sự tranh giành và tiềm ẩn rủi ro chọn nhà đầu tư không đủ năng lực.
Trong khi đây, chi trả cho nhà đầu tư theo hình thức giao đất đã giải phóng mặt bằng có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất 1 lần cho cả thời gian thuê không thông qua hình thức đấu giá là chưa thích hợp quy định của Luật Đất đai năm 2013 và là kẽ hở dẫn đến thất thoát ngân sách.
Đáng lưu ý, Kiểm toán Nhà nước chỉ ra rằng, vốn đầu tư chủ yếu là vốn vay (khoảng 85%) và được tính lãi, có lãi suất tối đa huy động bằng 1,3 lần lãi suất trái phiếu Chính phủ, dẫn đến thực chất gần như trọn vẹn dự án là vốn của Nhà nước hoặc là vốn của Nhà nước đi vay có mức lãi suất cao hơn lãi suất Nhà nước huy động để đầu tư thực hiện dự án. Điều này cho thấy, việc thực hiện dự án BT không thực sự giảm gánh nặng cho NSNN.
Bên cạnh đây, chưa có quy định về thời điểm nhà đầu tư phải góp đủ số vốn chủ có dẫn đến nhà đầu tư không ép buộc phải góp đủ vốn chủ có theo mật độ tối thiểu ở mọi thời điểm nhằm tiết kiệm kinh phí lãi vay trong thời gian xây dựng. Đồng thời chưa có văn bản quy định cụ thể về tỷ suất lợi nhuận của nhà đầu tư nên có chênh lệch lớn giữa 1 vài hợp đồng (cao nhất 14%, thấp nhất 10% ).
Nhiều dự án giao cho Nhà đầu tư thực hiện từ khâu thẩm định, phê duyệt dự án, kiến trúc dự toán và tự chọn lọc 1 vài đơn vị giải đáp kiến trúc, xây dựng, giám sát dẫn đến có thể không chắc chắn tính khách quan; công tác quản lý, giám sát của 1 vài cơ quan quản lý nhà nước chưa được thực hiện không ngừng nghỉ, đầy đủ theo công dụng, nhiệm vụ được giao dẫn đến để xảy ra sai sót ở toàn bộ 1 vài khâu, gây thất thoát trong quá trình xây dựng thực hiện dự án.
Phương Dung
Tìm hiểu thêm bảng giá thue can ho chung cu quan binh thanh gia re Xem ngay
==> mat do xay dung la gi ?
==> Bạn biết gì về cac loai phi can ho chung cu chưa ?
==>bang gia dat quan 2 nghiên cứu ngay ?Bạn đang xem chuyên mục Bat Dong San ở QOV.VN
Bài viết liên quan
