Theo báo cáo Chỉ số năng lực tranh giành cấp tỉnh (PCI) 2017, năng lực hạn chế là 1 trong ba vấn đề nổi cộm của doanh nghiệp dân doanh ở Việt Nam, mà đa số trong số đây là doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs).
“Năng lực của con người trong kinh doanh, có 3 nhân tố: thái độ, kỹ năng, kiến thức. Tất cả một số người khởi nghiệp đều có thái độ rất tốt: Họ muốn bước ra cuộc sống, làm điều gì đây để tạo ra giá trị cho xã hội và kiếm tiền. Họ có kỹ năng làm nghề trong thời gian đi làm thuê. Nhưng họ thiếu kiến thức.”
Đó là chia sẻ của ông ông Nguyễn Huy Minh – CEO Sunshine Holding ở sự kiện “Thiết lập và rà soát bản đồ bay. Những thách thức trong làm việc thi công và triển khai chiến lược kinh doanh ở doanh nghiệp Vừa và Nhỏ” được tổ chức mới đây bởi Thanhs Branding.
Ông Huy Minh đã có hơn 15 năm bí kíp làm việc ở địa điểm Phó Giám đốc chiến lược phân phối hàng, Marketing, Trade Marketing của một số tập đoàn lớn (Phú Thái Group, Siemens, Brightstar…). Hiện là nhà chuyên gia giải đáp doanh nghiệp và làm việc nhiều có SMEs, ông Minh chia sẻ:
“Học một số kiến thức căn bản và biết một sốh sử dụng một số công cụ quản trị kinh doanh là điều cần thiết trước khi khởi sự kinh doanh. Giống như trước khi bơi thì phải học kĩ thuật bơi, đừng vừa bơi vừa học, nếu không thì khả năng chết đuối là rất cao.”
Thiếu nhất là quản lý tài chính và thi công thương hiệu
Một khảo sát vào năm 2017 của JETRO (2017) cho thấy, có 55,6% một số quản lý doanh nghiệp SMEs ở Việt Nam không có kiến thức đầy đủ, đặc trưng trong lĩnh vực đang kinh doanh, quản lý doanh nghiệp và luật doanh nghiệp.
Chia sẻ ở sự kiện, ông Huy Minh cho biết: “Phần lớn một số doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam, khi bước chân ra ngoài phân khúc kinh doanh đều là bắt đầu từ làm điều mình thích, hoặc là dựa trên sự kế thừa. Mà khi làm vì đam mê, vì sự kế thừa thì cứ làm đã, học sau. Đến khi nào vấp ngã tơi bời thì khi ấy mới thấy là: À, hóa ra là mình thiếu!”
Và khi đây thì lại càng khó để bù đắp được một số cái thiếu 1 một sốh bài bản. “Họ chỉ vừa làm việc vừa đọc tin tức, đi học 1 khóa học ngắn hạn…” ông Minh chia sẻ.
Theo ông Huy Minh, một số SMEs ở Việt Nam thiếu nhất về quản lý tài chính vàthi công thương hiệu.
“Họ nghĩ rất dễ làm là có 1 cô kế toán, quản lý phụ trách đầu ra đầu vào, tính toán giá cả là xong. Nhưng mà quản lý tài chính còn hơn như thế: Tính toán ngân sách cần cho một số làm việc, tính toán giá cả kinh phí, hoạch toán được một số khoản đầu tư, tìm kiếm nguồn vốn…”
Ông Nguyễn Huy Minh – CEO Sunshine Holding
Về thi công thương hiệu, ông Minh cho biết, SMEs mơ hồ trong thi công thương hiệu cho doanh nghiệp, sản phẩm, và đội ngũ lãnh đạo.
Ngoài ra, ông Minh còn liệt kê một số kiến thức quản trị doanh nghiệp mà người lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành kinh doanh nào cũng phải có: “Thứ nhất là phải biết lập kế hoạch, đặt mục tiêu. Thứ hai là kiến thức về tổ chức quản lý doanh nghiệp. Thứ ba là kiến thức về thi công hệ thống giám sát, kiểm tra và phân tích. Thứ tư là thi công cái kiến thức về thi công chế độ chính sách phân phối hàng về nhân sự, phát triển nguồn nhân lực.”
Và… “chết đuối”
Kiến thức thiếu dẫn đến năng lực yếu. Hậu quả là hiệu quả kinh doanh giảm và kinh phí làm việc tăng. Đồng thời đội ngũ lãnh đạo thiếu tầm nhìn, sự chủ động khi quản lý doanh nghiệp, dẫn đến không có một số kế hoạch kinh doanh để đạt được một số mục tiêu dài hạn. Và vì việc kinh doanh được điều hành chủ yếu bởi bí kíp hạn chế của người quản lý, sẽ trôi theo một số kế hoạch và cơ hội ngắn hạn.
Ông Minh kể về 1 kịch bản rất phổ biến trong một số SMEs: “Họ có thể có nhiều tiền khi ban đầu, nhưng không biết quản lý số tiền đây. Rồi không biết doanh nghiệp họ phải phát triển đến đâu, như thế nào, trong khi một số đối thủ khác vượt qua. Và khi họ sốt ruột, họ sẽ ra nhiều chọn lọc liều lĩnh hơn.”
“Sẽ có một số doanh nghiệp tìm đến một số nhà giải đáp,” ông Minh cho hay, “nhưng khi người chủ kiến thức không bằng người nhân viên và không hiểu người giải đáp nói gì thì họ không tin vào và họ sẽ từ chối.
Chưa phát huy được tiềm năng, chưa kịp lớn, chết yểu… là một số cụm từ mà một số tờ báo dùng để miêu tả SMEs ở Việt Nam trong một số năm gần đây. 43.000 là con số doanh nghiệp phải làm thủ tục giải thể, tạm dừng làm việc và phá sản trong 6 tháng đầu năm 2017 (Tổng cục Thống kê). Trong đây, có trên 92% doanh nghiệp “chết đuối” có diện tích dưới 10 tỉ đồng.
Khi nào là đủ để bơi?
Ông Nguyễn Huy Minh cho rằng việc sở hữu kiến thức trước khi kinh doanh không có nghĩa là phải theo học bài bản trong trường đại học hay 1 khóa MBA. Mà theo ông, doanh nghiệp đủ để bơi là khi nhà lãnh đạo biết một số kiến thức căn bản và đã ứng dụng thử.
“Có được kiến thức căn bản về quản lý thì không khó, rất dễ tìm. Đầu tiên là gắng sức đọc, đọc và ứng dụng thử, có bí kíp ứng dụng chính trong 1 doanh nghiệp. Đồng thời quan sát một số người quản lý ở một số doanh nghiệp cộng diện tích của mình, họ làm gì trong vấn đề đây để mà mình học hỏi và rút bí kíp.
Thứ hai, cần phải nắm trong tay một số công cụ cho công việc quản lý. Ví dụ, form để lập kế hoạch kinh doanh, form để lập báo cáo, form để lập kế hoạch marketing, form để quản lý nhân viên, form mô tả công việc. Tất cả một số cái đây đều có form hết rồi, Google đều có, hoặc đến một số doanh nghiệp giải đáp hỏi. Nhưng điền cái gì vào trong đây thì lại cần kiến thức.”
Ông Minh lấy ví dụ trong việc lập chiến lược kinh doanh: “Cần hiểu thi công mô hình kinh doanh như thế nào, có hiểu biết về từng phân khúc, khách hàng, quy trình làm sản phẩm…”
Ngoài ra, ông Nguyễn Huy Minh đưa ra lời khuyên cho một số doanh nghiệp: ” Trước khi khởi nghiệp cần có sự dự kiến rõ ràng về định hướng, mục tiêu, mô hình kinh doanh và một số nguồn lực cần có. Bên cạnh đây cần có sự thiết lập một số tình huống kinh doanh giả định và dự kiến một số phương án cần thiết phục vụ cho việc ứng phó, giải quyết một số tình huống kinh doanh luôn biến động khôn lường.
Nhưng, nếu đã… lỡ bơi rồi thì sao? “Cần xác định được rất rõ là đang thiếu cái gì, và phải ngay tức thì tập trung vào cái thiếu đây, trong 1 thời gian ngắn làm chủ được kiến thức căn bản… Bằng một sốh là tìm thầy, tìm thợ, tìm khách hàng, tìm một số nhân viên mà họ có kiến thức đây để họ kết hợp được có mình, liên kết tạo ra sức mạnh,” ông Nguyễn Huy Minh kết luận.
Thảo Thảo
Theo Trí Thức Trẻ
Bạn đang xem chuyên mục quan tri kinh doanh ở QOV.VN
Bài viết liên quan
